اثر عامل زيستي طبيعي روي حفاظت بذر لوبيا چشم بلبلي طي دوره ذخيره سازي

Effect of natural bio-agent on the cowpea’s protection during the storage period

لوبيا چشم بلبلي (Vigna unguiculata L) يكي از حبوبات با ارزش در سبد غذايي است كه كشت و كار آن رو به افزايش مي باشد. سوسك چهار نقطه اي حبوبات، Callosobruchus maculatus (F.)، از عوامل تهديد كننده جدي لوبيا چشم بلبلي در انبارها مي باشد. لاروها از كوتيليدون بذر تغذيه كرده و بالغين از سوراخ يا اوپركولوم ايجاد شده روي بذر خارج مي شوند. براي توليد غذاي سالم و عاري از سموم كشاورزي، استفاده از عوامل كنترل بيولوژيك براي كنترل آفات بذر در انبار از اهميت ويژه اي برخوردار است. در اين مطالعه اثرات حفاظتي دو جدايه بومي از قارچ Beauveria bassiana به عنوان عامل كنترل بيولوژيك حشرات روي اين آفت بذرخوار در دوز هاي مختلف كشندگي و زيركشندگي (LD25 وLD50 هر جدايه و مخلوط LD50 هر دو جدايه) طي10 هفته ذخيره سازي مورد ارزيابي قرار گرفت. تلفات حشرات، تعداد اوپركولوم هاي روي بذر، درصد كاهش وزن و نرخ آسيب به بذور تحت تيمارهاي مختلف قارچ بررسي شدند. نتايج نشان داد كه اين عوامل زيستي طي دوره ذخيره سازي، جمعيت آفت را در بذور لوبيا چشم بلبلي تيمار شده به طور موثري كاهش دادند. به طوري كه بعد از دوره ذخيره سازي تيمار اختلاط دو قارچ سبب كاهش ۵/۹۴ درصدي نتاج و نيز كاهش 4/94 درصدي تعداد اوپركولوم هاي روي بذر نسبت به تيمار شاهد شد. وزن بذر و نرخ آسيب به آن در تيمار شاهد به ترتيب 1/63 و 95 درصد و در تيمار تركيب دو جدايه قارچ به ترتيب 64/2 و 6/6 درصد نسبت بهشروع آزمايش ثبت شد. به طور كلي، طي دوره ذخيره سازي در انبار، اختلاط اين عوامل زيستي حفاظت موثري از بذور در برابر آفت مذكور ايجاد مي كند.

The black-eyed-pea or cowpeas bean (Vigna unguiculata L) is one of the valuable and edible legumes whose cultivation is increasing worldwide. The cosmopolitan bruchid beetle, Callosobruchus maculatus (F.), is a severe threat to stored cowpeas in tropical and subtropical regions. During immature stages, the larvae feed on the seed cotyledon, and the adults emerge from the hole or operculum formed on the seeds. Therefore, using biological pest control agents to control seed pests in storage is vital for producing healthy and free pesticide commodities. In this study, we evaluated the protective effects of native Beauveria bassiana (DC2 and 187C) isolates as a biological control agent of this granivorous insect at different lethal and sublethal doses of the fungus (LD25s and LD50s doses from each isolate, one mixed LD50s of two isolates, or LD50187c +LD50DC2 against cowpeas beetle after ten weeks of storage. We provide a pot of clean beans as a control treatment during this period. Insect mortality, operculum (holes on seeds), beans weight loss percentage, and damage rate were studied. Results showed that the dry conidia effectively reduced the insect population fed on treated seeds during the storage period. When seed treated with mixed concentration, offspring mortality reached about 90.6% after storage time. The number of opercula on seeds was reduced from 173 in the control treatment to about 9 in the LD50s combined dose. Cowpeas weight loss and seed damage rate were 63.1% and 95% in the control treatment and 2.64 and 6.6% in LD50s combined dose, respectively. In general, during the seed storage period, the application of this biological agent provides adequate seed protection against the mentioned insect pest in the storage period.