بررسي نگاه جامع شهري نسبت به افزايش ايمني شهري

Examining the comprehensive urban view towards increasing urban safety

اين پژوهش با هدف بررسي نگاه جامع شهري نسبت به افزايش ايمني شهري با استفاده از روش توصيفي- تحليلي و منابع كتابخانه اي انجام شده است. فضاهاي شهري به عنوان مهم ترين عرصه هاي حضور و بروز شهروندان، به مثابه آينه اي از كيفيت زندگي در شهرها دانسته مي شوند. امروزه نگاه كالبدي به شهرها و بي توجهي به ابعاد انساني و اجتماعي سبب شده كه بسياري از اين فضاها صرفا به محلي براي عبور تبديل شده و تمايلي در شهروندان براي مكث و تعاملات اجتماعي ايجاد ننمايند. امن بودن فضا داراي دو مؤلفه است. 1. ايمني، 2. امنيت. در مؤلفه ايمني اشاره به موارد و عوامل محيطي است كه در صورت عدم تأمين شرايط مطلوب وقوع حوادث اجتناب ناپذير است و خطرات به صورت بالقوه و بالفعل جان و مال حاضران، عابران و ناظران را تهديد خواهد نمود. با اين همه، معمولا در محيط هاي شهري، عوامل كالبدي بيشترين نقش را در افزايش و يا كاهش احساس امنيت به خود اختصاص مي دهند، معمولا مهم ترين نحوه تأثير اين عوامل، كاهش يا افزايش ديد و نظارت عمومي است. به علاوه عناصر كالبدي فضاي شهري مي توانند از طريق ايجاد مانع در برابر منابع بالقوه خطر نيز موجب افزايش احساس امنيت گردند. خصوصيات برخي فضاهاي شهري به گونه اي است كه زمينه ترس بيشتري را فراهم مي آورد. بنابراين فضاي شهري امن از ويژگي ها و مولفه هاي عيني و كالبدي متعدد و گسترده اي برخوردار است كه بعضا داراي تاثيرات متقابل نيز هستند. از آنجا كه چينش فضاهاي شهري امروزي بالقوه فراهم كننده زمينه براي وقوع نابهنجاري هاي رفتاري و در نتيجه كاهش امنيت در شهر مي باشد، بنابراين بررسي جنبه هاي كيفي و كمي امنيت چه از لحاظ كالبدي و چه از لحاظ اجتماعي در فضاهاي شهري، امري ضروري است. كيفيت هاي طراحي شهري به تنهايي ظاهر و ايجاد نمي شوند، بلكه اين كيفيت ها هم زمان و مكمل هم بوده، روابط پيچيده اي باهم دارند و ايجاد احساس امنيت در فضا نيازمند ارتقاي ساير كيفيت هاي طراحي شهري مانند احساس تعلق است كه حضور شهروندان را در فضا تشويق نمايد. افزايش امنيت در شهرها، افزون بر مزاياي ظاهري چون تقويت هويت، سرزندگي، كارايي و زيبايي فضا، اين مزيت را دارد كه مردم در فضاي ايمن حضور مؤثرتري دارند و زندگي، فعاليت، سرمايه گذاري و كسب و كار رونق بيشتري مي گيرد و در نتيجه از نظر مالي و اقتصادي شاهد رشد افزون تري خواهيم بود.