تداخل ديه اعضا و ديه منافع اعضا از منظر فقه

Interference between members dues and members interests from the point of view of jurisprudence

ديه يكى از مهم‏ترين احكام و موضوع‏ هاى بحث‏برانگيز در فقه و حقوق اسلامى است كه از جنبه‏هاى گوناگون، مورد توجه صاحب‏نظران، فقيهان و حقوقدانان اسلامى قرار گرفته است. ديه، به معناي غرامت يا مجازات مالي معين براي تاوان جنايت بر نفَس يا عضو. گاهي به دليل آسيبي كه به اعضاي بدن وارد مي شود منفعت آن عضو از بين مي رود، مرتكب و مجرم لازم نيست كه ديه كل آن عضو را پرداخت كند، همچنين ملزم به پرداخت ديه منافع اعضاي بدن است. اين نوشتار به بررسي تداخل ديه اعضا و ديه منافع در يكديگر از منظر فقه و حقوق است. به نظر مي رسد منافع اعضاي داخلي بدن نيز همچون منافع اعضاي خارجي است و در زوال اين منافع به وجوب ديه يا ارش حكم مي شود. در تعدد جنايت بر منفعت و نفس، صرفه نظر از اينكه با يك ضربه ايجاد شده باشد يا با ضربات متعدد، چنان چه مرگ در اثر سرايت تمام صدمات باشد، حكم به يك ديه نفس كافي است و چنانچه مرگ تنها به دليل سرايت برخي از صدمات باشد، حكم به تعدد ديه، يعني ديه صدمات غير مسري، علاوه بر ديه نفس، لازم است.