نقش مداخلات هيجان‌محور در كاهش تنش بين‌نسلي والدين و جوانان

مقدمه: چالش‌هاي بين نسلي در دهه‌ها و -علي الخصوص- سال‌هاي اخير يكي از معضلات رو به رشد در جامعه ايران است. به كار گيري مداخلات هيجان‌محور، به جاي رويكرد‌هاي رفتاري و -حتي- شناختي در تعامل با نسل جوان از جمله موضوعات پژوهشي به‌روز در مجامع علمي بين‌المللي است. اين مقاله در صدد بررسي يافته‌هاي به دست‌آمده در خصوص انواع و تاثير مداخلات هيجان‌محور بر بهبود ارتباط بين نسلي است. روش: اين مقاله از نوع مروري بوده و به بررسي مداخلات هيجان محور در تعامل بين خانواده ها و فرزندان پرداخته است. يافته ها: پنج دسته مداخله هيجان محور شناسايي شدند كه عبارت اند از: برنامه‌هاي فرزندپروري مبتني بر مربي‌گري هيجان ، خانواده درماني هيجان‌محور ، مداخلات فرزندپروري مبتني بر دلبستگي (از جمله رويكرد ذهني‌سازي)، برنامه‌هاي فرزندپروري مبتني بر ذهن‌آگاهي و در نهايت مداخلات رفتاري كه مولفه‌هاي هيجاني را به برنامه خود افزوده اند. هدف اين مداخلات همه يا بخشي از اين موارد است: بررسي تجارب اوليه خانواده با كودك (دلبستگي/ارتباطات اوليه)، ارتقاي آگاهي و تنظيم هيجاني خود والدين، تغيير پاسخ والدين در ارتباط با فرزند جوان يا نوجوان هنگام فوران احساسات و در نهايت ارتقاي مهارت هاي والدين براي كمك به فرزندان براي مديريت هيجانات و رفتارهاي خود. نتيجه‌گيري: در حالي كه تا پيش از اين رويكرد غالب در برنامه هاي فرزندپروري آموزش راهبردهاي رفتاري بوده، و رفته رفته شاهد روند رو به گسترش مداخلات شناختي از طريق ترويج گفت و گو بين نسلي بوده ايم، اكنون آنچه بيش از هر چيز نياز جامعه ايران تلقي مي‌شود نوعي از گفت‌وگو به نام «گفت‌وگوي هيجان محور» است كه مي‌تواند با تنظيم هيجانات هر دو طرف رابطه، به درك بهتر، اعمال تغييرات سودمند و بهبود روابط بين نسلي منجر گردد.