عوامل و محرك هاي موثر بر رقابت پذيري و توسعۀ گردشگري بيابان لوت

Factors and stimuli affecting the competitiveness and development of the Lut Desert Tourism

مقدمه: بيابان لوت يكي از بزرگترين و جذاب ترين كويرهاي ايران است. توجه به رقابت پذيري و توسعه گردشگري بيابان و شناسايي عوامل و محرك هاي موثر بر آن در اين منطقه براي اقتصاد ايران لازم و ضروري است. داده و روش: تحقيق حاضر از نظر هدف، كاربردي و روش انجام آن، توصيفي- تحليلي است. ابزار گردآوري داده ها پرسش نامه بوده است. جامعة آماري شامل كارشناسان گردشگري بوده كه با روش نمونه گيري هدفمند 50 كارشناس انتخاب شد. براي تعيين كميت و اهميت وزن عوامل و محرك هاي موثر بر رقابت پذيري و توسعۀ گردشگري بيابان لوت از فرآيند تحليل شبكه اي فازي(FANP) استفاده شد. يافته‌ها: يافته ها نشان داد وجود عوامل ژئومورفولوژيكي خاص (كلوت، سيف، برخان، نبكا) با وزن (863/0)، آب و هواي پاك و بدون آلودگي در كوير (823/0)، آسايش محيطي در كوير (799/0)، رويكرد ورزشي به كوير لوت مانند رالي (787/0)، سفرهاي اكتشافي براي نجوم، جانورشناسي و باستان شناسي (763/0)، وجود آداب و سنن مختلف در آبادي هاي حاشيه كوير (699/0)، افزايش شهرنشيني و فرار از زندگي شهري (658/0)، وجود فرهنگ محلي غني در شهرها و واحه هاي مجاور (654/0)، وجود روستاهاي تاريخي (623/0) و سفرهاي ماجراجويي (581/0) بيشترين تاثير را بر رقابت پذيري و توسعۀ گردشگري بيابان لوت داشته اند. نتيجه‌گيري: نتجيه گيري تحقيق نشان مي دهد كه شناسايي عوامل رقابت پذيري و توسعۀ گردشگري بيابان لوت و برنامه‌ريزي براي آنها مي‌تواند نقش مؤثري در توسعه مناطق همجوار و رقابت پذيري و توسعه گردشگري بيابان لوت داشته باشد و به توسعه پايدار منطقه‌اي منجر شود.

Introduction: The Lut Desert is one of Iran s largest and most attractive deserts. It is necessary to pay attention to the competitiveness and development of desert tourism and identify the factors and stimuli in this region for the Iranian economy. Data and method: The present study is descriptive-analytical in terms of purpose and method. The data collection tool has been a questionnaire. The statistical population included tourism experts who were selected by the targeted sampling method of 50 experts. The process of fuzzy network analysis (FANP) was used to determine the quantity and importance of the weights and stimuli affecting the competitiveness and development of the Lot desert tourism. Results: The findings showed that the presence of specific geomorphological factors (Klot, Saif, Berkhan, Nabka) with weight (0.863), clean weather without contamination in the desert (0.823), environmental comfort in the desert (0.799) , Sports approach to the Lut Desert such as Rally (0.787), Exploration for Astronomy, Zoology and Archeology (0.763), the presence of different customs and traditions in the desert margins (0.699), increased urbanization and escape From urban life (0.658), the presence of rich local culture in neighboring cities and oasis (0.654), the existence of historical villages (0.623) and adventure trips (0.581) had the greatest impact on competitiveness and development. Tourism has Lot s desert. Conclusion: Research conclusion shows that identifying the competitiveness and development factors of the Lut desert and planning for them can play an important role in the development of neighboring areas and competitiveness and development of the Lut Desert Tourism and lead to sustainable regional development.