ارزيابي ژئومورفودايورسيتي ميراث جهاني بيابان لوت به منظور مديريت و حفاظت زمين شناختي

Geomorphodiversity Assessment of Lut Desert World Heritage for Management and Geoconservation

ژئومورفودايورسيتي كه در واقع تمركزي بر مولفه ژئومورفولوژيكي ژئودايورسيتي است، امروزه در مباحث مربوط به حفاظت زمين شناختي امري مهم در نظر گرفته مي شود. به همين منظور تلاش هاي زيادي در جهت ارزيابي كمي ژئومورفودايورسيتي مناطق مختلف جهان با خصوصيات ژئومورفولوژيكي مختلف انجام شده است. در اين پژوهش بيابان لوت به دليل قرار گرفتن در فهرست ميراث جهاني و توجه بيش از پيش زمين گردشگران به آن، به منظور بررسي تنوع ژئومورفولوژيكي آن انتخاب شده است. لازمه دستيابي به اين هدف با توجه به مساحت و داده هاي موجود در اين منطقه، بكارگيري شاخص اتوماتيك و غير مستقيم (GmI) مي باشد كه در بعضي از مناطق جهان مورد استفاده قرار گرفته است. اما به دليل اينكه در سطح بيابان ها، اختلاف ارتفاع اغلب ناشي از خود لندفرم هاي ژئومورفولوژيكي و آن هم در مقايس بسيار بزرگ است، از اين شاخص نمي توان در اين مناطق استفاده كرد. پس براي اولين بار در اين پژوهش بجاي استفاده از مدل رقومي ارتفاع (DEM) از مدل رقومي سطح (DSM)استفاده شد. نتايج نشان دهنده آن بود كه نواحي شمال شرقي، لوت جنوبي، پلايا هاي بلوچ آب،كشيت، تكاب و مناطق شمالي شهداد داراي بيشترين ارزش مربوط به ژئومورفودايورسيتي هستند. نتايج حاصل از اين پژوهش مي تواند مورد استفاده مديران و فعاليت حفاظت زمين شناختي بيابان لوت لوت قرار بگيرد.

Geomorphodiversity, which is actually a focus on the geomorphological component of geodiversity, is considered an important issue in geoconservation discussions today. For this purpose, many efforts have been made to quantitatively evaluate the geomorphodiversity of different regions of the world with different geomorphological characteristics. In this research, Lut desert was selected for the purpose of investigating its geomorphological diversity due to its inclusion in the world heritage list and the attention of geotourists to it more than before. It is necessary to achieve this goal according to the area and data available in this region, using automatic and indirect index (GmI) which has been used in some regions of the world. But due to the fact that in deserts, the difference in height is often caused by the geomorphological landforms themselves and it is relatively large, this index cannot be used in these areas. So, for the first time in this research, instead of using Digital Elevation Model (DEM), Digital Surface Model (DSM) was used. The results showed that the northeastern areas, southern Lut, Baloch Ab, Keshit, Takab and northern Shahdad areas have the highest geomorphodiversity values. The results of this research can be used by managers and Geoconservastion activities of Lut desert.