ارزيابي پتانسيل‌هاي ژئوتوريستي بيابان لوت با استفاده از روش پريرا

Evaluating the geotourism potential of Lut desert using the Pereira method

بيابان در تصور عـام‌، محيطـي خشك، بي‌آب و عاري از پوشش‌گيـاهي اسـت كـه بـراي آن ارزش اكوسيسـتمي را متصـور نمي‌شوند، در حالي‌كه بيابان چالشي بوم‌شناختي در حيات كرة زمين اسـت. در مقابـل‌، بيابان به‌دليل وجود گونه‌هاي منحصربه‌فرد و توان اكولـوژيكي ويـژه و قابليت‌ها و ارزش‌هاي اقتصادي ‌ـ ‌اجتماعي آن، توان بالايي را بـراي اين بوم‌‌زيست رقم‌زده است. اين پژوهش بر آن است تا با نگـاه بـه جاذبـه‌هـاي ژئوتوريسمي بيابان‌ لوت، ذهـن را متوجـه جاذبـه‌هـاي قابـل سرمايه‌گذاري در اين بيابان ‌مي‌كند؛ زيـرا بيابـان لوت يـك منبع اقتصادي بي‌مانند و مستعد است كه در راستاي اهداف توسـعة پايـدار، موجـب حفاظـت زيستي و سودآوري اقتصادي اين منطقه مي‌شود. يكي از راههاي توسعه ژئوتوريسم، ثبت مناطق منحصر‌بفرد زمين‌شناسي مي‌باشد. هدف اصلي اين پژوهش شناسايي ژئوسايت‌هاي بيابان لوت، اولويت‌بندي و امتيازدهي و برنامه‌ريزي جهت تجهيز و آماده‌سازي آنها با استفاده از روش پرپرا است. روش پژوهش توصيفي و اكتشافي است و اطلاعات و داده‌هاي مورد نظر از روش اسنادي و ميداني به‌دست آمده است. سپس با استفاده از مدل پرپرا، 9 ژئوسايت‌ منطقه مورد ارزيابي قرار گرفت و از لحاظ ارزش‌هاي ژئومورفولوژي و مديريتي رتبه‌بندي شدند. نتايج بدست آمده نشان داد ژئوسايت نبكا با امتياز 15,66 به دليل داشتن ارزش ژئومورفولوژي و مديريتي زياد در رتبۀ اول، كلوت‌ها با امتياز 14.38 در رتبۀ دوم و هاماداي لوت با امتياز 8.21 در رتبۀ آخر ژئوسايت‌ها قرار دارد. بنابراين ژئوسايت‌هاي بيابان لوت از نظر جاذبه‌هاي ژئوتوريسمي بسيار مستعد جهت سرمايه‌گذاري و منجربه سودآوري اقتصادي اين منطقه مي‌شود.

Introduction: Desert in the common perception is a dry, waterless environment devoid of vegetation, for which no ecosystem value is considered, while the desert is an ecological challenge in the life of the globe. On the other hand, due to the existence of unique species and the ecological power of the desert, in its characteristics and socio-economic values, the desert has set a high potential for this ecosystem. This research is aimed at looking at the geotourism attractions of Lut desert and makes the mind aware of the attractions that can be invested in this desert. Data and method: The main purpose of the research is to identify the geosites of Lut desert, prioritize and score, and plan to equip and prepare it . The research method is descriptive and exploratory, and the desired information and data were obtained from documentary and field methods. Then, using the Perpera model, 9 geosites of the region were evaluated and ranked in terms of geomorphological and management values. Conclusion: As a result, Nebkaha geosite ranks first with a score of 15.66 due to its high geomorphological and management value. Kalout came in second place with 14.38 points and Hamadai Lute ranked last among geosites with 8.21 points. Therefore, in terms of geotourism attractions, the geosites of Lut desert are very suitable for investment and lead to economic profitability of this region.