بهداشت و درمان زنبورعسل ايران، چالشها، تهديدها و راهكارها

با توجه به قدمت زنبورداري و آشنائي اكثر مردم ايران با فوايد زنبورعسل و فراورده هاي آن، زمينه هاي فراواني جهت توسعه صنعت زنبورداري و استفاده بهينه از آن وجود دارد. علي رغم وضعيت نسبتاً مطلوب زنبورداري در ايران، هنوز از تمام پتانسيلها و فرصتهاي موجود استفاده بهينه نشده و در بسياري از زمينه ها جاي بسي فعاليت و تلاش وجود دارد. يكي از مهمترين ضعفهاي صنعت زنبورداري ايران عدم علمي بودن بسياري از فعاليتهاي اين رشته و استفاده از روش‌هاي سنتي و سليقه اي در بسياري از مناطق كشور است كه اين امر موجب پائين بودن بهره وري صنعت زنبورداري ايران شده است. علاوه بر توسعه نيافتگي پرورش و نگهداري زنبورعسل در ايران، هنوز برنامه هاي مشخصي در جهت كنترل بيماريها و آفات آن وجود نداشته و چشم انداز مشخص و روشني فراروي اين صنعت وجود ندارد. با توجه به گستردگي مرزهاي خشكي و ارتباط ايران با ساير كشورها و امكان مهاجرت طبيعي زنبورعسل از خارج از كشور، امكان سرايت آسان وسريع عوامل بيماريزاي مختلف زنبورعسل وجود داشته و در صورت عدم رعايت نكات بهداشتي و قرنطينه اي، جمعيت زنبورعسل ايران براحتي دچار انواع بيماريها و آفات خواهد شد. از سوي ديگر حمل و نقل و واردات بي رويه فراورده هاي زنبورعسل مي تواند نقش بسيار چشمگيري در اشاعه بيماريها و آفات داشته باشند و صنعت زنبورداري ايران را با خطرات زيادي مواجه نمايند. نكته مهمتر اينكه، به علت عدم برنامه اي مدون و منسجم در رابطه با بهداشت و درمان زنبورعسل، گاهي عوامل بيماريزاي بسيار ساده و قابل كنترل هم موجب بروز تلفات و خسارات زيادي در زنبورداري ايران مي گردد كه از آنجمله مي توان به مايت واروآ، انواع ويروسها، قارچها و باكتريهاي مختلف اشاره نمود.تغييرات اقليم و خشكساليهاي متوالي، آلودگيهاي زيست محيطي و مسموميتهاي شيميائي، باقي مانده سموم كشاورزي و داروهاي مصرف شده در كندوهاي زنبورعسل و دستكاريهاي خواسته و ناخواسته زنبورداران، از ساير چالشها و تهديداتي هستند كه جمعيت زنبورعسل و صنعت زنبورداري ايران را با مخاطراتي مواجه نموده اند. در اين مقاله سعي شده است كه به تعدادي از اين چالشها و تهديدات و راههاي حل آنها اشاره اي شود.