تكوين مفاهيم و انديشه ي حقوق مدني سرياني و تاثيرگذاري متون ترجمه‌شده زرتشتي پهلوي بر آن

ترجمه به‌مثابه مهم‌ترين ابزار انتقال دانش و تجربه ي ديگر تمدن ها و فرهنگ ها، در توسعه ساختارهاي تمدني امري اساسي و ناگزير است. در حقيقت، ترجمه ازآن‌رو كه دريچه اي است براي بازنمايي ديگر فرهنگ ها و زبان ها، زباني ناآشنا و پر ابهام دارد و اين به آن دليل است كه درك ماهيت متنيِ ترجمه، نياز به درك و فهم ساخت زبان مبدأ دارد. بخش اساسي اين ابهام آن‌گونه كه گفته شد، ناشي از تنوع فرهنگي، تمايز نگرش ها و تفاوت ساختارهاي تمدني زبان هاست كه در ترجمه ي اصطلاحات تخصصي نمايان مي شود. بخشي ديگر از ساحت ترجمه، جنبه تاثيرگذارانه و تكويني دارد و اين بدين معناست كه با ترجمه ي متون جديد، مفاهيمي نو به زباني ديگر وارد مي-شود و اين مفاهيم جديد موجب تكوين و بازتوليد فكري و فرهنگي در زبان مقصد مي شود. بررسي متون حقوقي سرياني ازجمله متن قانون نامه بُختيشوع كه از متون حقوقي زبان پهلوي زرتشتي به زبان سرياني ترجمه‌شده است، به خوبي مؤيد اين نظر است كه مفاهيم و اصطلاحات مجموعه حقوق مدني زبان سرياني تحت تأثير مجموعه ي حقوق مدني زرتشتي تدوين و تكوين يافته است. بر اين مبنا، مسئله اين پژوهش اين سؤال است كه ترجمه ي متون حقوقي زبان پهلوي زرتشتي بر تكوين حوزه ي واژگاني و معنايي حقوق مدني سرياني چه تأثيري گذاشته است؟ اين پژوهش با بررسي و مقايسه متون دست اول حقوقي پهلوي زرتشتي و سرياني به شيوه توصيفي و تحليلي به اين نتيجه دست مي يابد كه ترجمه ي متون حقوقي زرتشتي، نه فقط موجب انتقال اصطلاحات و مفاهيم حوزه ي حقوق مدني زرتشتي به زبان سرياني شده است، بلكه موجبات تكوين و تدوين انديشه هاي حقوقي و مباني حقوق مدني در زبان سرياني را نيز فراهم ساخته است.