بررسي آثار بالقوه تغييرپذيري آب و هوا و تغييراقليم بر منابع آب و عملكرد محصولات كشاورزي در دشت همدان – بهار

امروزه تغييرپذيري و تغييراقليم به عنوان يك چالش بزرگ براي منابع آب و امنيت غذايي مورد توجه قرار گرفته است. پژوهش حاضر اثرات بالقوه تغييرپذيري و تغييراقليم را بر فراسنجه‌هاي اقليمي، منابع آب و عملكرد محصولات كشاورزي تحت سناريوهاي RCPs براي افق زماني 2070 در دشت همدان – بهار بررسي كرده است. در اين راستا متغيرهاي بارندگي و دما در افق 2070 تحت سناريوهاي مورد بررسي پيش‌نگري شد و سپس با برآورد تابع واكنش عملكرد و اندازه‌گيري تغييرات عملكرد ناشي از پارامترهاي آب و هوايي و لحاظ آن در يك الگوي برنامه‌ريزي رياضي مثبت(PMP)، اثرات تغييرپذيري و تغييراقليم بر الگوي كشت منطقه ارزيابي شد. نتايج نشان داد در افق زماني آينده تحت سناريوهاي مختلف تغييراقليم و توأم، ميزان بارش و حجم ذخاير آب زيرزميني، كاهش و دماي سالانه، افزايش خواهد يافت. در اين ميان تحت سناريو توأم وقوع تغييرپذيري، بخشي از اثرات تغييراقليم بر بارندگي را تعديل و اثرات بر دما و حجم ذخاير آب را شدت بخشيده است. همچنين نتايج نشان داد عملكرد محصولات گندم، جو، كلزا، يونجه، عدس، نخود، لوبيا، سيب زميني و سير در اغلب سناريوها كاهش خواهد يافت. بيشترين كاهش عملكرد مربوط به سناريو بدبينانه تغييراقليم (RCP8.5) و سناريو بدبينانه توأم (V.RCP8.5) است. در نهايت در حالي كه تغييرپذيري و تغييراقليم هر كدام به تنهايي اثرات نامطلوبي را بر منابع آب، عملكرد و سطح زير كشت محصولات ايجاد مي‌كنند، تاثير مشترك آنها نيز وضعيت را بدتر مي‌نمايد.