مقايسه ضرب المثل هاي اردو و فارسي با تأكيد بر مضامين قرآني و روايي

ضرب المثل آينه تمام نماي فرهنگ و آداب و رسوم و طرز تفكر يك جامعه است.بررسي و مطالعه ادبيات شفاهي ملل،ساده ترين و صادقانه ترين راه آشنايي با فرهنگ هر جامعه است ضرب المثل يكي از جلوه‌هاي ادبي شفاهي و مرسوم ترين آن به شمار مي رود.جوامع مختلف بر اثر ارتباط و مهاجرت و جنگ و تجارت و...بر هم تأثيرات زيادي گذاشته اند.در مسير اين تأثيرگذاري و مبادلات فرهنگي گاه اشتراكات زياد در يك زمينه،تشخيص منشأ واقعي آن را دشوار مي سازد.بررسي و تحليل ضرب المثل هاي فارسي و اردو و كشف وجه تشابه و تقارن آن،بيانگر اشتراكات و تفاوت هاي فرهنگي،فكري و اجتماعي بين دو ملت است.در اين مقاله تلاش شده با مقايسه ضرب المثل هايي ٱردو و فارسي با تأكيد بر مضامين قرآني و روايي گرديده است.اين پژوهش با روش كتابخانه اي و شيوه توصيفي_تطبيقي و تحليلي بررسي شده است.بدين گونه كه يك ضرب المثل يا چند ضرب المثل ٱردو اصل قرار داده شده و در ذيل آن معادلها و يا مترادف هاي فارسي آن و نيز براي هر كدام يك حكايت آمده است.در بررسي موضوع به اين نتيجه دست يافتيم كه اگر چه در برخي موارد يك ضرب المثل از لحاظ لفظ و معني در چند زبان مشترك است ولي اين امر هيچ گاه دليل بر آن نمي شود كه بتوانيم مثلي را از يك زبان به زبان ديگر ترجمه تحت لفظي كنيم بلكه شايسته و بايسته آن است كه به دنبال معادل يك مثل يا حكمت در زبان ديگر باشيم و در همين جا ست كه به اهميت معادل يابي با مقايسه ضرب المثل ها درميان دو زبان پي مي بريم. در اين مقاله نيز سعي شده تا بخشي از دشواري معادل يابي ضرب المثل هاي اين دو زبان بكاهد.مثل ها به عنوان يكي از اجزاي مهم فولكور و تعبيراتي رايج درميان هر قوم و ملت و يكي از اركان مهم زبان و فرهنگ و نموداري از ذوق و قريحه هستند كه اغلب در لباس استعاره، كنايه و يا در قالب سخني موزون و دلنشين منتشر شده اند.پس بررسي ضرب المثل هاي مشترك ٱردو و فارسي هم از نظر معنا و مضمون و هم از نظر شكل و نحوه بيان، به اين نتيجه مي رسيم كه شباهت اين گروه از ضرب المثل هاي مشترك تا آن حد است كه گويا كسي سالها پيش، همين ضرب المثل را براي همين كار برد با همين واژه هاي به زبان ديگر ترجمه كرده است اين دسته از ضرب المثل ها،با آنكه درميان هر كدام از دو ملت ايران و هند (قديمي) با زباني متفاوت و مختص به همان زبان به كار مي رود آما هم كاربرد هاي مشتركي دارند و هم از واژگان هم معني و جمله بندي مشابهي بر خوردارند علاوه بر اين مقايسه ضرب المثل هاي دو زبان، ضرب المثل ها با آيات و روايت نيز تطبيق داده شده است.