معناشناسي استعاره مكنيّه در مناجات خمس عشرة

اين مقاله با موضوع «معناشناسي استعاره مكنيّه در مناجات خمس عشرة» به بررسي استعاره هاي مكنيّه ي مهم موجود در مناجات پانزده گانه امام زين العابدين عليه السلام پرداخته و سعي شده است كه با تحليل استعاره ها، تأثير معنايي آنها را بيان كند. در بررسي ها به موارد متعددي از استعاره مانند: استعاره مكنيّه، مصرّحه، تخييليّه، تحقيقيّه، مرشّحه، مطلقه و...) دست مي يابيم كه در عمق دهي معنايي عبارت، بسيار تأثير گذار هستند. نمونه اي از موارد استعاره مكنيّه و تأثير معنايي آن به اين شرح است: استعاره مكنيّه در «وَ لَا تُخلِنِي فِي مَشهَدِ القِيَامَةِ مِن بَردِ عَفوِكَ وَ…». در اين جمله تعبير «بَردِ عَفوِكَ» يك تعبير استعاره اي است كه در آن عفو الهي به قرينه واژه «بَرد»، به باد يا آب تشبيه شده است، سپس كلمه «مَاء يا نَسِيم» براي آن استعاره آورده شده است و بعد از آن لفظ مستعار «مَاء يا نَسِيم» حذف شده، و ملازم آن كه «بَرد» است، ذكر شده است و اين يك استعاره مكنيّه است. اين استعاره به زيبايي سوزش و گرمي روز قيامت را به تصوير مي كشد و بيان مي كند كه گناهان انسان سوزش دروني انسان را مي افزايد و چيزي جز خنكيِ عفو الهي آن سوزش را از بين نمي برد.