مقايسه تصاوير و فعاليت‌هاي كتاب‌هاي فارسي دوره ابتدايي از نظر ميزان توجه به آموزش سپاس‌‌گزاري

A comparison on the images and elementary course Farsi books activities regarding the degree of attention to teaching gratitude

اين پژوهش با هدف مقايسه تصاوير و فعاليت‌هاي كتاب‌هاي فارسي شش پايه ابتدايي براساس ميزان توجه به آموزش سپاس‌‌گزاري براساس تحليل محتواي كمّي انجام شده است. پژوهش از نظر هدف كاربردي و از نوع كمّي بود. جامعه آماري پژوهش كليه كتاب‌هاي فارسي دوره ابتدايي (721 صفحه) بود. براي نمونه‌گيري از روش سرشماري استفاده شد. يافته‌هاي تحقيق بيانگر آن است كه در مقايسه با فعاليت‌هاي يادگيري، آموزش سپاس‌گزاري بيش‌تر از طريق تصاوير انجام شده است. به علاوه در مقايسه با پايه‌هاي تحصيلي، آموزش سپاس‌گزاري در پايه اول ابتدايي بيش‌تر از ساير پايه‌ها از طريق تصاوير انجام شده است. همچنين يافته‌هاي تحقيق نشان داد در كتاب‌هاي فارسي دوره ابتدايي به آموزش مؤلفه «تمركز بر داشته‌ها» در پايه اول بيش‌تر از ساير پايه‌ها توجه شده است. همچنين مؤلفه‌هاي آموزش سپاس‌گزاري به ترتيب از بيش‌ترين به كم‌ترين ميزان فراواني عبارتند از: «لحظه حال»، «تشريفات مذهبي»، «قدرشناسي»، «ميان فردي» و «حيرت». دو مؤلفه‌ «مقايسه خود/ اجتماعي» و «مصيبت/ فقدان» وضعيت نامطلوبي در كتاب‌هاي فارسي دوره ابتدايي داشتند؛ به گونه‌اي كه فراواني آن‌ها صفر يا يك بوده است. بنابراين نتايج تحقيق بيانگر آن است كه تدوين كنندگان كتاب‌هاي درسي به نياز دانش آموزان ابتدايي به تصاوير به جهت برخورداري از تفكر عيني در يادگيري مطالب تا اندازه‌اي توجه داشته‌اند و لازم است علاوه بر تقويت آن‌ها، به اهميت فعاليت‌هاي درسي نيز در آموزش سپاس‌گزاري توجه بيش‌تري مبذول نمايند.

The present study was conducted to compare the images and sixth grade elementary course Farsi books activities according to the degree of attention to teaching gratitude based on quantitative content analysis. It was applicative in case of purpose and in quantitative type. The statistical population of the study included elementary course Farsi books (721 pages). Census method was used for the sampling. The findings of the present study showed that teaching gratitude has been done more through images in comparison to learning activities. Moreover, in comparison to academic grades, teaching gratitude has been done through images in the first grade more than the other grades. Furthermore, the findings of the present study showed that teaching the component of “have focus” has been paid attention more in elementary course Farsi books of the first grade more than the other grades. Besides, the components of teaching gratitude include “present moment”, “rituals”, “thanksgiving”, “interpersonal”, and “awe” from the highest to lowest frequency respectively. Two components of “self/social comparison” and “loss/adversity” had unsuitable status in elementary course Farsi books in a way that their frequencies were zero or one. Therefore, the results of the study showed that compilers of textbooks have paid attention to elementary course students’ need to the images for enjoying objective thinking in learning materials to some extent and it is necessary to pay more attention to the importance of lesson activities in teaching gratitude in addition to strengthening them.