زكات راه‌حلي براي بهبود مديريت ريسك اعتباري تسهيلات قرض‌الحسنه

زكات امري واجب در حكومت اسلامي داراي ظرفيت‌هاي بسيار زيادي است. از طرفي توجه به ظرفيت اجتماعي مسلمانان در انجام احكام اسلامي، استفاده از اين امر الهي را ضرورت مي‌بخشد. همچنين توجه به اين امر و استفاده از آن در ظرفيت‌هاي اقتصادي، سبب كارآمدي احكام اسلامي در سازوكارهاي حكومتي خواهد شد. از طرفي تسهيلات قرض‌الحسنه با ريسك‌هاي مختلفي از جمله ريسك اعتباري مواجه است. ريسك اعتباري از جمله ريسك‌هاي اصلي نهادهاي قرض‌‎الحسنه در مواجهه با اشخاص ضعيف از منظر مالي شناخته شده است. از طرفي اين اشخاص به واسطه‌ي عدم توان پس‌انداز سپرده، توان دريافت تسهيلات ندارند. علي‌رغم اعطاي امتيازات مختلف دولت به ايشان در قالب طرح‌هاي مختلف از جمله تسهيلات ازدواج اما به واسطه‌ي عدم تهيه تضامين معتبر، فرصت استفاده از آن‌ها را از دست مي‌دهند. همچنين از طرفي ديگر، عدم مديريت صحيح ريسك اعتباري توسط نهادها‌ي اعطا كننده قرض‌الحسنه، موجب ورشسكته شدن آن‌ها مي‌شود. از اين رو مديريت صحيح ريسك اعتباري براي مؤسسه مالي امري لازم تلقي مي‌شود. در اين پژوهش با روش تحليلي_توصيفي در جهت بهبود مديريت ريسك اعتباري، الگويي با استفاده از منابع حاصل از زكات پيشنهاد داده شده است. هدف از ارائه الگو علي رغم استفاده از ظرفيت زكات به عنوان يك واجب الهي، به دنبال پاسخگويي به مسئله‌ي ريسك اعتباري تسهيلات قرض‌الحسنه مي‌باشد. الگوي پيشنهاده به دو صورت مستقيم و غير مستقيم تعريف شده است. در الگوي مستقيم، رابطه‌ي شخص زكات‌دهنده و قرض‌گيرنده با نهاد مالي قرض‌دهنده به صورت مستقيم تعريف شده است، اما در الگوي غيرمستقيم، ارتباط مؤدي زكات با قرض‌گيرنده و نهاد مالي قرض‌دهنده به واسطه‌ي حاكم شرع تعريف مي‌گردد. در واقع الگوي پيشنهادي متناسب با سازمان كميته امداد امام خميني تعريف شده‌است.