بررسي اثر رانت منابع (نفت و گاز) و كيفيت حكمراني بر شاخص تخريب منابع زيست محيطي در منتخب كشورهاي خاورميانه و شمال آفريقا

در طول زمان وابستگي انسان به محيط زيست بيش تر شده است. در واقع وجود محيط زيست و منابع آن حركت به سمت توسعه پايدار را تسهيل مي كنند. كشورهاي منطقه منا با اينكه بيش ترين ذخاير منابع طبيعي را در خود دارد اما اين منابع نه تنها اين كشورها را به سمت توسعه پايدار سوق نداده، بلكه باعث فشار به محيط زيست نيز شده است. اين پژوهش به بررسي اثر رانت منابع و حكمراني خوب بر ردپاي اكولوژيك كشورهاي حوزه ي منا براي دوره 2002- 2017 مي پردازد. به دليل نرمال نبودن متغيرها و ارزيابي دقيق اثرمتغيرهاي مستقل بر متغير وابسته، در تمام قسمت-هاي توزيع متغير از رگرسيون چندك استفاده شده است. نتايج نشان مي دهد كه وجود رانت در منابع انگيزه استخراج منابع را بدون توجه به مسائلي مثل رعايت عدالت بين نسلي، بازتوليد مجدد منابع و ... افزايش مي دهد، اينكار باعث افزايش فشار به منابع زيست محيطي مي شود. علاوه بر اين شاخص حكمراني خوب اثر مثبت بر ردپاي اكولوژيك دارد و اين فرضيه را تقويت مي كند كه چون كيفيت حكمراني اين كشورها تحت تاثير منابع آن ها است، اگر حكمراني بهبود پيدا كند فعاليت هاي اقتصادي درون كشور افزايش مي يابد و كشورها به سمت رشد و توسعه اقتصادي حركت مي كنند. اين مسئله زمينه ي بهره برداري از منابع و به دنبال آن فشار بر محيط زيست را افزايش خواهد داد .در نتيجه وجود رانت منابع و كيفيت حكمراني در كشورهاي منا باعث افزايش فشار بر محيط زيست و وخيم تر شدن وضعيت اكولوژيكي مي شود.