بررسي گونه شناسي سراهاي بازار سنتي(نمونه مورد مطالعاتي تاريكه بازار كرمانشاه)

Investigating the typology of traditional bazaar houses (a case study of Tarike Bazar, Kermanshah)

بازارهاي سنتي ايران، به عنوان يكي از مهم‌ترين عناصر شهري در بافت‌هاي تاريخي، نقش محوري در اقتصاد، اجتماع و فرهنگ شهرها داشته‌اند. بازار كرمانشاه، با قدمتي چند صد ساله، به عنوان يكي از بازارهاي برجسته ايران، شامل سراهاي متعددي است كه هر يك ويژگي‌هاي منحصر به فرد معماري و كاركردي دارند. اين مقاله به گونه‌شناسي سراهاي بازار كرمانشاه مي‌پردازد تا دركي عميق‌تر از ارزش‌هاي معماري، اجتماعي و اقتصادي آن‌ها در زمينه بافت تاريخي و فرهنگي شهر كرمانشاه ارائه دهد. بازار داراي هيجده راسته پيوسته وامتداد يكديگر، به طول 2250متراست . فضاي درون تاريكه بازار به نوعي بوده كه كاروان هايي كه وارد شهر مي شدند از يك سمت آن وارد و هنگام ترك شهر از سمت ديگر خارج مي شدند، زيرا محيط دروني بازار به بيرون راه نداشت. در اين پژوهش به بررسي گونه شناسي سراهاي بازار كرمانشاه( تاريكه بازار) مي پردازيم. اين تحقيق از روش كيفي براي بررسي و تحليل گونه‌شناسي سراهاي بازار كرمانشاه استفاده مي‌كند. داده‌ها از طريق مطالعه ميداني، مصاحبه با صاحبان مغازه‌ها و كارشناسان، و بررسي منابع تاريخي جمع‌آوري شده‌اند. در جمع آوري اين اطلاعات از از منابع كتابخانه اي همچون كتاب ها، مقاله ها، مجلات، فصلنامه استفاده شده است. نتايج بدست امده نشان مي دهد شناخت گونه‌شناسي سراهاي بازار كرمانشاه امكان درك بهتري از تاريخ و فرهنگ معماري اين شهر را فراهم مي‌آورد. اين شناخت مي‌تواند به عنوان پايه‌اي براي طرح‌هاي آينده حفظ و احياي بازارهاي تاريخي عمل كند و به اطمينان از انتقال ارزش‌هاي فرهنگي و تاريخي آن‌ها به نسل‌هاي آينده كمك كند. عوملي از قبيل آرايش فيزيكي ،فعاليت تجاري ، فرهنگ و رويدادهاي تاريخي و تاثيرات اقتصادي در بررسي گونه شناسي سراها در بازار سنتي كرمانشاه( تاريكه بازار) تاثير بسزايي دارد.