بازبيني كيفيت فضاهاي عمومي با استفاده از رويكرد مشاركتي(نمونه موردي شهرقم)

Quality Review of Public Spaces Using a Participatory Approach (A Case Study of Qom City)

موفقيت و كارايي يك شهر به عوامل متعددي وابسته است و از راه‌هاي زيادي سنجيده مي‌شود. اما موضوع اصلي و مورد اهميت اين است كه استفاده كنندگان يعني شهروندان از بودن در آن شهر لذت ببرند و براي بهبود يا حفاظت از آن، تلاش نمايند. فضاي عمومي موجود در شهر به اين خاطر بنا مي‌شود كه شهروندان بتوانند به خوبي از آن استفاده برده و اوقات فراغت خود را در آن‌جا سپري كنند و از آن لذت ببرند. از آن‌جايي كه بودن در فضاي عمومي يك فعاليت اختياري است، اين مقوله بسيار مهم است كه فضاي عمومي مطابق با سليقه و نياز افراد طراحي و ساخته شود تا مورد كارايي قرار گيرد. استان قم با مساحت 11238 متر مربع ( 68 % كل مساحت ) در شمال ايران و در نزديكي تهران پايتخت ايران واقع شده است . در تحقيقي كه انجام شد از حدود 47 نفر در مورد كمبودهاي شهر قم سوال شد. اكثر مردم به كمبود يا كيفيت پايين فضاهاي عمومي در شهر اشاره كردند. اين در حالي است كه اين شهر داراي 24 فضاي عمومي براي گذران اوقات فراغت است. اما باز هم نتوانسته رضايت شهروندان را جلب كند. آنها معتقد بودند كه اين فضاها جذابيتي ندارند و از كيفيت مناسبي براي گذراندن وقت برخوردار نيستند و بايد اقدامات جديدي براي بهبود آنها انجام شود. بر اين اساس، روش‌هاي مختلف طراحي مجدد و بهبود فضاهاي عمومي را بررسي كرديم. اما روش هاي قديمي امكان شكست را دارند. از آنجايي كه ما براي هر طراحي مجدد منابع و انرژي قابل توجهي را مصرف مي‌كنيم، استفاده از روش هاي قديمي كه ممكن است شكست بخورند، منطقي نيست. بنابراين ما به روش جديدي نياز داريم كه قبل از اقدام، احتمال شكست طرح را تا حد امكان به حداقل برساند. كم هزينه ترين و مطمئن ترين راه براي انجام اين كار اين است كه از شهروندان بخواهيم در اين راه به ما كمك كنند و در طراحي شركت كنند. با اين روش مي توان سليقه هاي مختلف را در نظر گرفت و موضوع را از ديدگاه هاي مختلف بررسي كرد. به همين دليل طراحي مشاركتي را براي بهبود اين فضاهاي عمومي انتخاب كرديم.