تكليف حاكمان و زمامداران در برخورد با نقش آفرينان اقتصادي در راستاي بستر سازي جهت رشد و شكوفايي اقتصادي و تعالي جامعه در نهج البلاغه

اگر جامعه بر پايه تكليف محوري شكل بگيرد و افراد جامعه در پي انجام وظيفه و تكليف خود باشند، مدينه ا ي فاضله جامعه اي متعالي بنا خواهد شد. نهج البلاغه، دون كلام خالق و فوق كلام مخلوق است. سيره، رفتار و گفتار حضرت در نهج البلاغه به عنوان حاكم اسلامي در برابر نقش آفرينان اقتصادي، الگوي تمامي حاكمان و زمامداران در راستاي رشد و شكوفايي اقتصادي مي باشد. پژوهش حاضر با روش توصيفي- تحليلي و با استفاده از مطالعات اسنادي و كتابخانه اي در صدد است تا به اين سوال پاسخ دهد كه تكليف حاكمان و زمامداران در برخورد با نقش آفرينان اقتصادي در راستاي بستر سازي جهت رشد و شكوفايي اقتصادي و تعالي جامعه در نهج البلاغه چه مي باشد؟ مراد از تكليف در اين پژوهش، چيزي است كه بر حق مترتّب و در قبال آن ادا مي شود و مراد از نقش آفرينان اقتصادي، هر فردي است كه به نحوي در مسير اقتصاد جامعه نقش مثبت يا منفي داشته باشد. مهمترين نقش آفرينان اقتصادي جامعه در نهج البلاغه عبارتند از: مسؤولين و كارگزاران، خواص و خويشاوندان امتيازطلب ، مفسدان اقتصادي، تجّار و صنعتگران، رشوه دهندگان، متموّلان، بدهكاران به بيت المال. برخي از تكاليف حاكمان و زمامداران در برابر مسؤولين و كارگزاران، پرداخت حقوق مكفي، نظارت همه جانبه با داشتن مأموران اطلاعاتي، تعزير و مجازات مادي و معنوي، رعايت ادبيات حاكميتي، مسئوليت مشترك و شايسته سالاري؛ در برابر خواص و خويشاوندان امتيازطلب، مقابله با ويژه خواري و رانت خواري آنان؛ در برابر مفسدان اقتصادي باز پس گرفتن اموال از مال خواران و اختلاس گران، زمين خواران، تهديد شديد و حسابرسي؛ در برابر تجار و صنعتگران، رسيدگي و ساماندهي امورشان، نهي از احتكار؛ در برابر رشوه دهندگان قاطعيت در مقابله با ارتشاء؛ در برابر متمولان توصيه به شيوه هاي صحيح مصرف اموال و آخرت گرايي؛ در برابر بدهكاران به بيت المال، مهلت دادن به آنان جهت اداي دينشان مي باشد.