نخستين فصل كاوش باستان شناختي در تپه گوهره ي بيستون، كرمانشاه

بخش بيستون يا بگستانه باستان واقع در شهرستان هرسين، يكي از مناطق مهم در باستان‌شناسي ايران است كه از نظر تاريخي ـ فرهنگي اهميت ويژه‌اي دارد. بسياري از منابع تاريخي ـ جغرافيايي از دوران باستان تا دوران اسلامي به نام بيستون اشاره كرده‌اند. موقعيت ويژه‌ي جغرافيايي ـ سياسي و احتمالاً معنوي اين منطقه را مي‌توان از جمله عوامل مؤثر بر شكل‌گيري چشم‌انداز فرهنگي ـ تاريخي آن دانست. در بخش بيستون يك محوطه‌ي مهم به نام تپه گوهره، مربوط به دوران سلوكي و اشكاني وجود دارد كه شواهد و بررسي‌هاي اوليه از جمله آثار فرهنگي سطحي و موقعيت جغرافيايي محوطه نسبت به بيستون، نشان از ميزان اهميت آن داشت. اين محوطه براي نخستين‌بار در سال 1381 توسط مترجم و محمدي فر بررسي و شناسايي گرديد و از آن به‌عنوان يك استقرار از دوره‌ي اشكاني و ساساني نام‌برده شد (مترجم و محمدي فر 1381). در بررسي كه نگارنده در سال 1393 از اين محوطه انجام داد تپه گوهره به‌عنوان يك محوطه‌ي مهم از دوره‌ي سلوكي و اشكاني معرفي گرديد (چهري 1393). به‌غيراز دو پژوهش مذكور هيچ‌گونه پژوهش ديگري در مورد تپه گوهره انجام نشده است. اولين گام در ضرورت انجام اين پژوهش، جلوگيري از تخريب بيشتر در محوطه‌ي تپه گوهره توسط فعاليت‌هاي باغداري و كشاورزي اهالي روستاي گوهره و نيز تعرض احتمالي پتروشيمي بيستون كه در جوار محوطه قرار دارد بود. در مرحله بعدي تلاش براي روشن نمودن وضعيت فرهنگي منطقه‌ي بگستانه در دوران سلوكي و اشكاني و مشخص‌كردن هويت بقاياي بناي مدفون در تپه گوهره و وضعيت معماري آن، روشن نمودن وضعيت گاه‌نگاري سفال دوران سلوكي و اشكاني در زاگرس مركزي و نيز بررسي و تحليل وضعيت سياسي، اجتماعي و فرهنگي تپه گوهره و منطقه‌ي بگستانه در دوران سلوكي و اشكاني و بررسي ارتباطات موجود با ديگر مراكز فرهنگي هم‌زمان منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي اشاره نمود. در همين راستا مجوز كاوش باستان‌شناسي در اين محوطه از پژوهشكده‌ي باستان‌شناسي و اداره‌ي ميراث‌ فرهنگي استان صادر شد و عمليات ميداني در تپه گوهره در تاريخ 26/7/1400 آغاز و در تاريخ 10/9/1400 به پايان رسيد.