شناسايي و بررسي ايجاد تومور پستاني متعاقب عدم عقيم سازي در يك سگ ماده : گزارش موردي

مقدمه از جمله سرطان‌ها و تومورهاي شايع در سگ‌هاي ماده عقيم نشده، تومور غدد پستاني است. اين نوع از سرطان حدود ۲۵ درصد از سگ‌هاي ماده عقيم نشده را درگير مي‌كند و احتمال رخداد آن پس از طي شدن اولين چرخه فحلي افزايش مي‌يابد؛ بنابراين توصيه مي‌شود كه قبل از رخداد اولين چرخه فحلي يعني حدود ۶ ماهگي (مخصوصا در نژادهاي كوچك)، سگ ماده عقيم شود. با انجام عقيم‌سازي در زمان مناسب، ريسك رخداد سرطان غدد پستاني بسيار كاهش مي‌يابد. از ميان نژادهاي حساس نسبت به ايجاد تومورهاي پستاني مي‌توان ژرمن شپرد، كاكر اسپانيل، پودل و ترير را نام برد. مواد و روش كار يك سگ ماده ۱۱ ساله از نژاد ترير، با شكايت برجستگي در ناحيه شكمي در موقعيت پستان ها، بيحالي و درد در موقعيت اين برآمدگي‌ها و كاهش وزن متعاقب بي اشتهايي به كلينيك حيوانات خانگي آرِنا در شهر تهران مراجعه كرد و هنگام اخذ تاريخچه از صاحب حيوان، عدم عقيم‌سازي ذكر شد. پس از انجام معاينه باليني، از موضع موردنظر عكس راديوگراف تهيه شد و سپس براي انجام آزمايش خون جهت بررسي سلول‌هاي خوني و پنل بيوشيميايي به آزمايشگاه تخصصي مربوطه ارجاع گرديد. پس از بررسي عكس‌هاي راديوگرافي، وجود توده توموري در محدوده شكمي و در مجاورت غدد پستاني تاييد شد و تصميم به انجام عمل جراحي براي برداشت توده توموري پستاني گرفته شد. با درنظر گرفتن شرايط باليني خاص حيوان مثل سن بالا، از بيهوشي استنشاقي استفاده شد. آماده سازي مناسب جراحي با رعايت اصول آسپتيك انجام شد و پس از القاي بيهوشي عميق، توده توموري موجود در بافت‌هاي پستاني با حاشيه‌هاي مناسب برداشته شد و به دنبال آن، جراحي برداشت كامل رحم و تخمدان (OHE) با دقت انجام شد. جهت بررسي پاتولوژي، از بافت تومور نمونه تهيه شده و به آزمايشگاه تخصصي ارسال گرديد. نتايج در نتايج آزمايش خون ائوزينوفيلي مشاهده شد كه ممكن است به دليل خارش زياد و حساسيت پوستي باشد. يافته‌هاي مربوط به بررسي پاتولوژي بافت تومور، بيانگر ضايعه كارسينوساركوم از نوع مخلوط درجه ۳ با منشا بافت پستاني بود و بافت سالم نيز در كنار حاشيه‌هاي تومور مشاهده شد و در نتيجه تاييد گرديد كه توده به صورت كامل برداشته شده بود. پس از جراحي، پيگيري لازم (follow-up) براي پايش سلامت حيوان انجام شد و در تصويربرداري پس از جراحي، توده ديگري مشاهده نگرديد. بحث و نتيجه‌گيري در مطالعات متعددي يك ارتباط محتمل هورموني زمينه‌ساز ايجاد سرطان پستان بيان شده است و عدم عقيم‌سازي مي‌تواند شرايط ايجاد تومور را فراهم كند؛ به‌طوري‌كه عدم تعادل و به‌هم‌ريختگي هورمون‌هاي جنسي مثل استروژن و پروژسترون مي‌تواند احتمال رخداد اين سرطان را افزايش دهند و يا مستقيما باعث ايجاد آن شوند. پس مي‌توان نتيجه گرفت كه اين تومور پستاني، تحت تاثير منفي هورمون‌هاي توليدمثلي و نيز رخداد فحلي‌هاي متعدد، به عنوان يكي از عواقب عدم عقيم‌سازي به موقع، در اين سگ ماده مسن ايجاد شده است.