بررسي گزارش‌هاي عوامل سقط‌جنينِ گوسفند و بز از ايران

سقط‌جنين از جمله مسائلي است كه سلامت و اقتصاد گله‌‌هاي گوسفند و بز ايران را تهديد مي‌كند به طوري كه با وجود برنامه‌هاي واكسيناسيون و كنترل-پيشگيري اجرا شده در دهه‌هاي گذشته، همچنان عوامل سقط‌جنينِ گوسفند و بز به طور گسترده در سطح گله‌ها وجود دارند و سالي نيست كه بگذرد و دامداران دچار خسارات اقتصادي جبران ناپذير نشوند. از طرفي بنابه آمار وزارت بهداشت، ميزان موارد ابتلاي تب‌مالت در سال‌هاي اخير در كشور افزايش يافته است كه نشان دهنده ناكامي برنامه‌هاي اجرايي در امر كنترل اين بيماري در سطح گله‌هاي دام و انتقال بيشتر آن به انسان‌ها در ايران است. بنابه بررسي انجام شده از سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۲، ۱۱گزارش درباره بروسلا ملي‌تنسيس با ميزان شيوع ۱/۲۹-۰ %، ۹ گزارش درباره كلاميديا آبورتوس با ميزان شيوع ۳۶/۳۶-۳/۴ %، ۱۸ گزارش درباره توكسوپلاسما گوندي با ميزان شيوع ۶۹-۴/۴ %، ۹ گزارش درباره كوكسيلا بورنتي با ميزان شيوع ۵/۵۴-۷/۲%، دو گزارش درباره سالمونولا آبورتوس با ميزان شيوع ۳/۱ و ۴/۴%، يك گزارش درباره نئوسپورا كنينوم با ميزان شيوع ۰، ۵/۳ و ۷/۵%، يك گزارش درباره كمپيلوباكتر با ميزان شيوع ۷۵/۳ %و دو گزارش درباره اي‌كولاي با ميزان شيوع ۳/۴-۰ % و دو گزارش درباره ي مايكوپلاسما آگالاكتيه با ميزان شيوع ۴/۲ و ۳ % پيدا شد. اين گزارش‌ها از مناطق مختلف ايران شامل ۲۳ استانِ تهران، فارس، يزد، كرمان، مازندران، سيستان و بلوچستان، همدان، گيلان، گلستان، خوزستان، اصفهان، خراسان‌شمالي و رضوي، قزوين، آذربايجان‌شرقي و غربي، اردبيل، چهارمحال‌و‌بختياري، لرستان، قم، بوشهر، زنجان، و البرز منتشر شده است. نمونه‌هاي اخذ شده جهت بررسي ميزان آلودگي‌ها شامل خون، جنين و همچنين بافت‌هاي لاشه‌ حيوانات بالغ در كشتارگاه بوده است. بيشترين تا كمترين تعداد گزارش‌ها به ترتيب مربوط به توكسوپلاسما گوندي، بروسلا ملي تنسيس ،كوكسيلا بورنتي، كلاميديا آبورتوس، اي‌كولاي، سالمونلا آبورتوس، مايكوپلاسما ، نئوسپورا كنينوم و كمپيلوباكتر بوده است. به نظر مي رسد با توجه غالبيت تعداد گزارش‌ها درباره توكسوپلاسما گوندي، كوكسيلا بورنتي، كلاميديا آبورتوس، و بروسلا ملي‌تنسيس، نحوه نمونه برداري و نوع نمونه‌ها، ممكن است واقعا اين عوامل در غالب مناطق باعث سقط‌جنين، كم باروري و خسارات اقتصادي ناشي از آن در سطح گله‌ها باشند يا فقط نوعي تمايل پژوهشي بيشتر به بررسي اين عوامل در مناطق مختلف توسط پژوهشگران است. مشترك بودن اين بيماري هاي بين انسان و دام اهميت آن‌ها را از لحاظ بهداشت عمومي دوچندان مي كند. ضروري است اين عوامل به وسيله مراكز مربوط در سطح ملي مورد توجه باشند و برنامه‌هاي تشخيص، درمان و كنترل و پيشگيري به صورت فعال و به روز شده براي دوره هاي دو تا ۴ ساله در اختيار دامداران قرر گيرد.