بررسي و معرفي «جَنگ‌نامه‌ي سيد يوسف» يا «داستان جنگ سيد يوسف هاشمي و علي گرامي در خاك بامنير»

حماسه و ادب حماسي گستره‌ي وسيعي از ادبيات را دربرمي‌گيرد، دامنه‌ي اين‌گونه تا قلمرو ادبيات شفاهي نيز كشيده شده است. شاهنامه‌ي فردوسي يكي از آثار ادب رسمي است كه بر فرهنگ و ادبيات فولكلور تأثير گذاشته و منجر به پيدايش يكي از گونه‌هاي شعري در ادب شفاهي با عنوان «جنگ‌نامه» شده است. اين شعرها بيشتر در قالب مثنوي و بحر متقارب و گاه در بحر هزج هستند كه با روايتي داستاني و توصيف مبالغه‌آميز، دلاوري‌هاي فرد يا افرادي تاريخي از يك منطقه‌ي جغرافيايي را شرح مي‌دهند و تا مدت‌ها پس از سروده‌شدن، ميان مردمان آن منطقه مقبوليت داشته و در اختلافات محلي و طايفه‌اي از كاركردي تبليغي برخوردار بوده‌اند. برخي از جنگ‌نامه‌ها به‌چاپ رسيده‌اند و برخي ديگر تاكنون به‌صورت شفاهي در ميان مردم وجود دارند و وارثان آن اشعار، يا آن‌ها را از بر كرده و در خاطره‌ي جمعي از مردم منطقه محفوظ مانده‌اند يا اين‌كه به‌صورت نسخه‌هاي خطي نگه داشته‌اند. نگارنده‌ي اين سطور با پژوهش ميداني گسترده‌اي كه در چند سال اخير داشته‌، به تعدادي از منظومه‌هاي شفاهي دست يافته است. يكي از اين آثار، «جنگ سيد يوسف هاشمي با علي گرامي در خاك بامنير»، سروده‌ي غلام‌عباس دشتي‌زاده در شهر گناوه، است. هدف از اين پژوهش معرفي و بررسي ويژگي‌هاي سبكي اين منظومه است. بررسي انجام‌شده نشان مي‌دهد كه اين اثر از معدود جنگ‌نامه‌هايي است كه در بحر «هزج» سروده شده است و مانند جنگ‌نامه‌هاي ديگر نواقصي چون ضعف در تأليف، روايت و همچنين سبك ادبي دارد.