تحليل انتقادي سنت‌ستيزي در رمان عربي معاصر (خوانش سنّت‌شكنانه‌ي هيفاء بيطار در رمان امراة من طابقين)

سنت، بخش اصلي فرهنگ هر جامعه را تشكيل مي‌دهد. تكرار، تقليد و غيرقابل پرسش بودن سنت‌ها طي قرون متمادي موجب قداست و نهادينه شدن آن‌ها گرديده است؛ از اين رو، مقابله با سنت امري دشوار بوده و در جوامع مختلف با چالش‌هاي بسيار همراه شده است. با ورود به دنياي مدرن، سنت‌هاي رايج در مورد زنان نيز مورد نقد و پرسش قرار گرفت. هيفاء بيطار (ت. ۱۹۶۰م) نويسنده‌ي معاصر سوري كه محوريت آثارش ستيز با سنت‌هاي جامعه‌ي عرب است، رمان‌هاي خود را در شناساندن زن عرب و مشكلات پيش روي او در جوامع مردسالار عربي نگاشته است. دغدغه‌ي اصلي بيطار زنان و مسائل پيرامون آنان است؛ از اين رو، زنان و رنج‌هاي آنان را موضوع اصلي رمان‌هاي خود قرار داده است. در پژوهش حاضر كه گردآوري اطلاعات در آن به روش كتابخانه‌اي و تحليل داده‌ها براساس روش توصيفي و تحليلي است، تلاش شده تا رويكردهاي بيطار نسبت‌به سنت در رمان «امراة من طابقين» بررسي شود. نتايج پژوهش نشان مي‌دهد بيطار در رمان خود به تأثير از ديدگاه‌هاي فمينيستي و با رويكردي سنت‌ستيزانه، سنن و رسومي كه زنان را تحت سلطه‌ي مردان درمي‌آورد و آزادي‌هاي اجتماعي آنان را محدود مي‌سازد، به‌چالش مي‌كشد. بيطار در داستان خود زناني را به‌تصوير مي‌كشد كه نابرابري‌ها و فشارهاي خانواده و اجتماع را برنمي‌تابند و با سنت‌هاي نابرابري جنسيتي و ارزش‌هاي جامعه‌ي خويش مبارزه مي‌كنند.