مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - نرم افزار طراحي سامانه استحصال آب باران از سطوح پشت بام (چارچوب و الزامات)

چكيده فارسي :

علمي و نرم افزاري نمودن فرآيند طراحي سامانه هاي جمع آوري آب باران باعث بهينه شدن اين فرآيند و سهولت آن شده و همين عوامل سبب بكارگيري حداكثري اين دانش در انواع ساختمان هاي خانگي و همچنين تجاري و صنعتي و همچنين در انواع مناطق و استان ها مي شود. در حالت نهايي و ايده آل، يك كارشناس ساده و يا حتي يك فرد عادي با حداقل اطلاعات از دانش استحصال آب باران، با دادن اطلاعات اوليه شامل: سطح پشت بام، شيب پشت بام، ضريب روان آب سقف، سطح لوله هاي ناودان، ميزان بارش در منطقه كه به مثابه ورودي به نرم افزار داده مي شود؛ همچنين ميزان آب مصرفي براي شرب، براي آبياري فضاي سبز، و غيره براساس روزانه، يا بطور ماهيانه و يا فصلي كه به مثابه تقاضا و يا خروجي به نرم افزار داده مي شود بر اساس الگوريتم هاي مختلفي كه در نرم افزار تعبيه خواهد شد مانند برنامه ريزي خطي ، mass-curve diagram و يا الگوريتم ژنتيك بايد بتواند به بهينه ترين سطح آبروها و حجم مخزن راهنمايي شود كه هم در فصل خشك و هم در فصل تر حداكثر نياز وي را برآورده سازد. سامانه نرم افزاري پيشنهادي بصورت يك نرم افزار دسكتاپ برروي انوع سيستم عامل هاي ويندوز جديد و بر اساس چارچوب توسعه نرم افزاري RUP برنامه نويسي، نصب و اجرايي خواهد شد. استفاده كننده نهايي، ابتدا بايستي آخرين نسخه اين نرم افزار را تهيه نموده و سپس آن را بر روي رايانه اي كه از سيستم عامل ويندوز استفاده مي كند نصب كرده و از امكانات نرم افزار بهره برداري نمايد. اين سامانه نرم افزاري Single User بوده و هركاربري كه حق نصب آن را داشته باشد حق استفاده از آن را نيز خواهد داشت. در نسخه پيشنهادي اوليه ماژول هاي بارش (Rainfall)، سطح آبگير (Catchment surface)، آبروها و ناودان ها (Gutter and Downspout)، سيستم جداكننده فلاش اول (First flush diverter) براساس روش توپ شناور، تعيين ميزان تقاضا (خروجي) (Demands)، مخزن (Reservoir)، راندمان هيدرولوژيك و اقتصادي سيستم (Hydrologic/economic efficiency) جهت كمك به طراحي سامانه برنامه نويسي مي شوند. در نسخه هاي بعدي ويژگي هاي ذيل نيز به نرم افزار افزوده خواهد شد: ارتباط با سرورهاي دريافت اطلاعات بارش مانند سامانه جهاني GPM؛ ارائه طرح يا پيشنهاد براي سيستم پمپاژ مخزن؛ ارائه طرح يا پيشنهاد براي اجرا و مديريت مخزن، سامانه انتقال و سامانه دريافت بارش اوليه؛ ارائه ماژول جهت آناليز كيفيت فيزيكي و شيميايي نمونه هاي آب و ارائه نمودارهايي مانند ويلكاكس، شولر و پايپر؛ ارائه طرح يا پيشنهاد براي بهبود كيفيت آب مصرفي و پيشنهاد براي نوع مصرف بر اساس نتايج آناليز كيفيت فيزيكي و شيميايي آب استحصال شده؛ ارائه يك ماژول جهت متره و برآورد تفصيلي هزينه اجراي پروژه؛ ارائه يك ماژول جهت ارزيابي اثرات زيست محيطي اجراي سامانه مانند اثر سامانه بر كاهش انتشار گازهاي گلخانه اي و كاهش خسارت سيلاب. مسلما تسهيل در روند اجرايي شدن اين سامانه ها به كمك اين سيستم نرم افزاري و با توجه به عزم دولت در ارائه تسهيلات و مشوق هاي مالي براي اجراي سامانه ها، مي تواند نقش بسيار معني داري در اجراي گسترده آن ها بخصوص در اقليم مرطوب و نيمه مرطوب كشور شده و كمك شاياني خواهد بود در كاهش انتشار گازهاي گلخانه اي، كاهش مخاطرات سيل و متعاقبا توسعه پايدار اكوسيستم هاي حوضه هاي آبخيز شهري و غير شهري.