ارزيابي خشكسالي با استفاده از شاخص هاي GRI و SDI در محدوده مطالعاتي زرند

يكي از نتايج مصرف بي­رويه­ ي بشر از منابع آبي و عدم بارندگي و تغذيه ­ي سفره­ هاي زيرزميني، وقوع خشك سالي مي­باشد. خشكسالي، ويژگي طبيعي و برگش ت­پذير اقليم است كه به ­عنوان يك مخاطره ­ي طبيعي مخرب و زيان ­آور منجر به اثرات منفي بر جامعه، اقتصاد و محيط زيست ميشود. با توجه به اهميت موضوع، اين پژوهش اقدام به ارزيابي خشكسالي با استفاده از شاخص ­هاي GRI و SDI در محدوده ­ي مطالعاتي زرند واقع در شمال استان كرمان نموده است. به اين منظور، از داده ­هاي 55 چاه مشاهده ­اي و آمار ايستگاه هيدرومتري در يك دوره­ ي آماري 17 ساله (1381-1398) استفاده شد. ارزيابي خشكسالي آب زيرزميني، بر اساس رابطه ­ي شاخص GRI، در محيط برنامه­ ي MATLAB، انجام شد و مقادير و فراواني طبقات اين شاخص محاسبه گرديد. با استفاده از شاخص SDI، ارزيابي دوره‌هاي ترسالي و خشكسالي آب سطحي انجام شد و همبستگي ميان اين دو شاخص نيز بررسي و مقايسه گرديد. مقادير شاخص GRI نشان داد خشكسالي‌هاي ممتد از سال آبي 89-1388 در اين محدوده شروع شده است؛ به طوري­ كه تا انتهاي دوره­ ي مطالعاتي (1397-1398)، خشكسالي تداوم داشته و خشكسالي نرمال با 67/58 درصد، از بالاترين فراواني برخوردار بوده است. شاخص ­هاي GRI و SDI، 108 و 123 ماه تداوم خشكسالي را نشان داند. بنابراين اين محدوده با دارا بودن شدت و تداوم بالاي خشكسالي، داراي شرايط بحراني خشكسالي طي 17 سال مورد مطالعه بوده است. مقادير ضريب همبستگي ميان دو شاخص، بيانگر تأثير مستقيم خشكسالي بر منابع آب زيرزميني مي­باشد. ضروري است برنامه­ ريزان نسبت به مديريت مصرف بهينه ­ي منابع آب، با تأكيد بر شرايط غيرقابل انكار خشكسالي و تداوم آن، اقدام نمايند.