معرفي دو گونه هالوفيت جهت استفاده در فضاي سبز مناطق حاشيه كوير

Introduction of two halophyte species for use in the green space of desert border areas

استفاده از هالوفيتها و گياهان مقاوم به شوري كه قادرند از منابع آب و خاك شور استفاده كنند مزاياي اقتصادي قابل توجهي را به ارمغان مي آورد. براي شناخت گونه مناسب جهت ايجاد فضاي سبز در مناطق شور حاشيه كوير ضروريست تا خصوصيات مورفولوژي و فنولوژي اين گونه ها مورد بررسي قرار گيرد. جهت بررسي فنولوژي دو گونه اشنان و مارونگ در منطقه حوض سلطان قم، پس از تعيين تيپ گياهي و انتخاب منطقه معرف در داخل تيپ گياهي، از هرگونه‏ 10 پايه انتخاب گرديد. اطلاعات مربوط به مراحل فنولوژي براي هر پايه در مقاطع زماني 15 روزه در مرحله رويشي و 7 روزه در مرحله زايشي اندازه‏‏گيري ثبت شد. نتايج نشان داد كه نقاط رويش اين دو گونه در حدود ارتفاعي 800 تا 900 متر از سطح دريا واقع شده و ميزان بارندگي مناطق رويش آنها بين 100 تا 150 ميلي متر در سال است. بالابودن سطح سفره آب زيرزميني و شوري خاك دو ويژگي بارز اراضي مساعد براي گسترش اين گونه ها است. گياه اشنان در اواسط تابستان به گل دهي مي رسد و بذردهي آن نيز در اوايل پاييز رخ مي دهد. توليد بذر زياد و سرعت بالاي جوانه زني از جمله خصوصيات مثبت در زادآوري آن محسوب مي شود. گياه مارونگ در اواخر تابستان به گل دهي مي رسد و بذردهي آن نيز در اواسط پاييز رخ مي دهد. اين گونه بيشتر به صورت گونه همراه در داخل تيپ هاي گياهي اطراف كفه هاي نمكي ديده مي شود و معمولا تيپ خالص و يكدست تشكيل نمي دهد. با اين وجود پيشنهاد مي‌شود از دو گونه اشنان و مارونگ جهت ايجاد فضاي سبز در اراضي با سطح سفره آب زيرزميني بالا و اراضي داراي آب بسيار شور استفاده گردد. لازم به ذكر است كه جهت استفاده گسترده از اين گونه ها در فضاي سبز شهري و حاشيه شهرها، اجراي طرح تحقيقاتي مقدماتي ضرورت دارد.

The use of halophytes and salt-resistant plants that are able to use saline water and soil resources brings significant economic advantages. In order to identify the suitable species for creating green spaces in the saline areas of the desert border, it is necessary to study the morphological and phenological characteristics of these species. In order to investigate the phenology of two plants, Seidlitzia rosmarinus and Halostachys belangeriana in Hoze Sultan Qom area, after determining the plant type and selecting the representative area within the plant type, 10 plants were selected from any of them. The information related to the phenology stages for each base was recorded at 15 days in the vegetative stage and 7 days in the reproductive stage. The results showed that the growth points of these two species are located at an altitude of 800 to 900 meters from the sea level and the amount of rainfall in their growth areas is between 100 and 150 mm per year. The high level of underground water table and soil salinity are two prominent features of favorable lands for the spread of these species. Se. rosmarinus flowers in the middle of summer and its seeding occurs in early autumn. High seed production and high germination rate are among the positive features in its reproduction. Ha. belangeriana flowers at the end of summer, and its seeding occurs in mid-autumn. This species is mostly seen as a companion species in the plant types around salt flats and usually does not form a pure and uniform type. However, it is suggested that two types of Se. rosmarinus and Ha. belangeriana should be used to create green space in lands with high groundwater table and lands with very salty water. It should be noted that in order to widely use these species in urban green spaces and the outskirts of cities, it is necessary to implement a preliminary research plan.