تأثير كاربرد پساب فاضلاب شهري بر برخي ويژگي هاي شيميايي خاك

The effect of using urban sewage effluent on some chemical properties of soil

به‌كارگيري فاضلاب‌ها و پساب حاصل از تصفيه آن‌ها در آبياري محصولات كشاورزي، از جمله راهكارهاي مقابله با مسأله بحران آب در مناطق خشك و نيمه‌خشك است. به‌منظور بررسي تأثير آبياري با پساب بر برخي ويژگي‌هاي شيميايي خاك، آزمايشي در سالهاي زراعي 1399-1398 در منطقه شمال اصفهان انجام شد. اين تحقيق به صورت يك طرح آماري فاكتوريل با پايه كاملا تصادفي با چهار تكرار (نوبت آبياري) و دو سطح تيمار آبي( يك مزرعه با پساب خروجي تصفيه‌خانه فاضلاب و يك مزرعه با آب چاه آبياري ‌شد) انجام گرديد. قبل و بعد از هر آبياري از مزرعه مورد آزمايش نمونه‌برداري انجام شد و برخي از ويژگي‌هاي شيميايي خاك مورد سنجش قرار گرفت. هدايت الكتريكي (EC) و نسبت جذب سديم(SAR) در خاك‌هاي آبياري شده با پساب، به‌صورت معني داري كمتر از خاكهاي آبياري شده با آب چاه بود. استفاده از پساب براي آبياري، باعث كاهش معني‌دار منيزيم و سديم خاك شد. كلسيم خاك در اثر آبياري با پساب به صورت غير معني‌داري افزايش يافت. به‌طور كلي نتايج نشان داد كه در مورد پارامترهاي اندازه‌گيري شده، استفاده از پساب نه تنها تأثير نامطلوبي بر خاك نداشته‌است، بلكه برخي خواص شيميايي خاك را بهبود داده است.

The use of wastewaters and effluents resulting from their treatment in the irrigation of agricultural products is one of the solutions to deal with the water crisis in arid and semi-arid regions. In order to investigate the effect of irrigation with wastewater on some chemical characteristics of the soil, an experiment was conducted in the cropping years of 2018-2019 in the northern region of Isfahan. This research was conducted as a factorial statistical design with a completely random basis with four repetitions (irrigation rotation) and two levels of water treatment (one field was irrigated with sewage treatment plant effluent and one field was irrigated with well water). Before and after each irrigation, sampling was done from the tested field and some chemical characteristics of the soil were measured. Electrical conductivity (EC) and sodium absorption ratio (SAR) in soils irrigated with wastewater were significantly lower than soils irrigated with well water. The use of wastewater for irrigation caused a significant decrease in magnesium and sodium in the soil. Soil calcium increased non-significantly as a result of irrigation with wastewater. In general, the results showed that regarding the measured parameters, the use of wastewater not only did not have an adverse effect on the soil, but also improved some chemical properties of the soil.