جستجوي معنا در قصه غربت غربيه سهروردي به روايت كربن

سهروردي در قصه غربت غربيه در صدد بيان چيست؟ او داستان چه كسي يا چه كساني را بيان مي‌كند؛ هنگامي كه مي‌گويد: «لمّا سافرت مع اخي عاصم ...» مقصودش چيست؟ قيروان كه درباره آن مي‌گويد: «القريه الظالم أهلها» كجاست؟ و زنداني كه در آن به غل و زنجير بسته شده‌اند، كجاست؟ او و برادرش عاصم چگونه رهايي مي‌يابند و اين روايت چگونه با ما سخن مي‌گويد؟ ما چگونه مي‌توانيم از آن به رهايي خويش دست يابيم؟ به نظر مي‌رسد سهروردي خودش در پايان اين داستان، راز و تأويل آن را به روشي رازآلود و تأويل گونه بيان كرده است: «اين داستانِ من است». تمام نكته همين جاست. همان گونه كه مولانا در آغاز حكايت كنيزك و پادشاه مي‌گويد: بشنويد اي دوستان اين داستان خود حقيقت نقد حال ماست آن غربت غربيه زيباترين بيان از حكايت زنداني شدن انسان در قيروان قيرگون تاريك دنيا و غربت جدايي و رنج تنهايي و تلاش براي رهايي از اين تاريكي و تنهايي وجودي است. از منظري مي‌توان گفت كه عارفان ما اين حكايت جدايي، فراق و اشتياق به بازگشت را به هزار زبان بيان كرده‌اند. غريب و برادرش عاصم سرانجام به پاي كوه رفيعي مي‌رسند كه چشمه زندگي از آن مي‌جوشد و به تعبير كربن اين غايتي است كه هر عارفي از زمان خضر تا كنون در پي رسيدن به آن بوده است.