كاربرد روش تحويل اقلام يكپارچه پروژه (IPD) در سيستم‌هاي اجراي پروژه

امروزه با انواع و اقسام پروژه‌هاي عمراني با ماهيت‌هاي كلان و خرد روبرو هستيم. از اين رو سازمان‌ها و نهاد‌هاي بسياري در جهان اقدام به تهيه قراردادهايي با شرايط عمومي و خصوصي متفاوتي كرده‌اند كه با استفاده از سيستم‌هاي نوين اجرايي كه لازمه‌ي آن شناخت دقيق انواع قراردادهاي عمراني موجود در جامعه عمراني بر هر يك از فعالان اين حوزه اعم از مهندسان طراح، ناظران، مجريان، پيمانكاران و كارفرمايان امري ضروري است؛ از طرفي يكي از عوامل موثر در بروز تأخيرات اجرايي، بالا رفتن هزينه و بسياري از اختلافات بين عوامل درگير يك پروژه، عدم هماهنگي لازم بين عوامل درگير در پروژه بوده است. در اين مقاله، انواع روش‌هاي اجراي پروژه‌ها را در كنار معايب و مزاياي هر روش و تعريف صحيحي از تحويل اقلام يكپارچه پروژه بيان شده تا بهترين نوع قرارداد كه استفاده از تحويل اقلام يكپارچه پروژه مي‌تواند تاثير بسيار زيادي در آن داشته باشد را مورد بررسي قرار دهيم. مشكلات اين روش تحويل پروژه عدم تسهيم ريسك مناسب بين اعضاي كليدي پروژه است كه به موجب آن تمام عوامل كليدي پروژه از جمله كارفرما، پيمانكار و مشاور با مدنظرقراردادن اين كه سهمي در موفقيت و يا شكست پروژه ندارند، تنها به منافع شخصي خود متمركز شده و حاصل اين تفكر، پروژه، IPDهايي هستند كه يا به اهداف تعيين شده در مطالعات اوليه دست پيدا نمي‌كنند و يا اصلا به اتمام نمي‌رسند. روش تحويل يكپارچه اقلام پروژه يك روش نوين در تحويل پروژه است كه با تسهيم مناسب ريسك بين عوامل كليدي پروژه، علاوه بر كاهش دعاوي، احتمال موفقيت پروژه را افزايش داده و با بهره‌گيري ازشاخص‌هايي چون مشاركت زودهنگام عوامل كليدي، انعقاد قرارداد واحد چندجانبه، سود و زيان مشترك و تصميم‌سازي مشترك، تمامي ذينفعان كليدي پروژه را در جهت موفقيت بيشتر پروژه درگير مي‌كند. در اين مقاله سعي شده است با مرور ادبيات پيشين، IPD را به‌عنوان يك روش تحويل اقلام يكپارچه پروژه در طرح‌هاي عمراني ايران مورد مداغه قرار داد و اثرات آن را در بهبود شاخص‌هاي موفقيت پروژه نسبت به روش‌هاي سنتي تحويل پروژه ذكركرد.