بررسي رعايت ايمني بيمار از نظر پيشگيري از اشتباهات دارويي توسط پرستاران مركز آموزشي درماني شهيد مطهري اروميه

چكيده مقدمه و هدف: يكي از مولفه‌هاي اصلي حاكميت باليني و كيفيت خدمات سلامت، ايمني بيمار مي‌باشد. ايمني بيمار به معناي اجتناب از وارد شده هرگونه صدمه و جراحت به بيمار در حين دريافت خدمات مراقبت سلامت مي‌باشد. به دليل وجود خطرات بالقوه‌اي كه در قسمت‌هاي مختلف سازمان‌هاي بهداشتي درماني و به خصوص بيمارستان‌ها وجود دارد، پرداختن به مقوله‌ي ايجاد محيطي ايمن و به دور از خطا براي حفظ سلامت تمامي مددجويان مراكز درماني ضروري مي‌باشد. يكي از زير ساخت‌هاي چنين محيطي، رعايت ايمني بيمار از نظر پيشگيري از اشتباهات دارويي توسط پرستاران مي‌باشد. هدف اين پژوهش بررسي رعايت ايمني بيمار از نظر پيشگيري از اشتباهات دارويي توسط پرستاران مركز آموزشي- درماني شهيد مطهري اروميه بود. روش كار: اين پژوهش به روش مقطعي و از نوع توصيفي انجام شد و جامعه آماري را پرستاران مركز آموزشي درماني شهيد مطهري اروميه تشكيل مي‌داد. متغيرهاي مورد مطالعه شامل رعايت استانداردهاي ايمني از نظر رعايت ايمني بيمار با پيشگيري از اشتباهات دارويي بود كه همگي اجزاي متغير اصلي رعايت استانداردهاي ايمني محسوب مي‌شدند. ابزار جمع‌آوري داده‌ها پرسشنامه 14 گويه‌اي بود. نحوه امتياز دهي به صورت، هميشه 4، اكثرا: نمره 3، معمولا: نمره 2 و گاهي: نمره 1در نظر گرفته شد و سپس ميانگين امتياز محاسبه شد. در نهايت اطلاعات وارد SPSSگرديد و آناليز گرديد. براي آمار توصيفي از فراواني و درصد استفاده شد. نقطه برش در اين مطالعه 42 بود كه كمتر از آن نامطلوب و بيشتر از آن مطلوب برآورد شد. يافته ها: جامعه پژوهش شامل 90 پرستار شاغل در بخش‌هاي مختلف كه 72 نفر زن و 68 نفر متاهل بودند. متوسط سابقه كار پرسنل نيز 6/8 سال بود. مشخص شد كه موارد آماده سازي داروها به روش بيمار صحيح، دارو، دوز دارويي، راه تجويز دارو، زمان تجويز دارو و دستورات دارويي به علت خستگي يا بي دقتي، يا تعداد بالاي بيماران به طور كامل انجام نمي‌شد. اكثرا داروها بعد از آماده شدن برچسب داشتند. ليست تداخلات داريي در تمام بخش‌ها موجود نبود يا به آن توجه چنداني نمي‌شد كه علت اين امر اجراي دستور پزشك بيان مي‌شد. زمان نگهداري داروها در يخچال نسبتا مورد توجه قرار مي‌گرفت، تاريخ انقضاي داروها و درجه يخچال به طور روزانه چك مي‌شد. كارگاه‌هاي تداخل دارويي براي اكثر نمونه‌ها برگزار شده بود ولي چندان كاربردي يا عملياتي نبود. همچنين، مشخص شد كه ميانگين نمره رعايت استانداردهاي ايمني از نظر رعايت ايمني بيمار 243 بوده و بين رعايت استانداردهاي ايمني از نظر رعايت ايمني بيمار و مشخصات دموگرافيك پرستاران ارتباط آماري معني داري وجود نداشت (05/0= p). نتيجه گيري: با توجه به نتايج بدست آمده، نظر به اينكه رعايت ايمني و مسئوليت ايمني بسيار اهميت دارد، اهتمام مديران و كاركنان بيمارستان در ارتقاي فرهنگ ايمني ضروري بوده و براي اين منظور مي‌توان از راه كارهايي نظير آموزش، نشان دادن تمايل مديران به ايمني، ايجاد سيستم گزارش حوادث و توسعه كار تيمي نام برد. همچنين پيشنهاد مي‌گردد مسئولين دانشگاه و بيمارستان‌ها براي برگزاري دوره‌هاي آموزشي ايمني در سطوح مختلف براي كاركنان برنامه ريزي كرده و پيگيري جدي و ايجاد اهرم‌هاي نظارتي و كنترلي صورت پذيرد.