تاثير روش فراصوت بر روي محتواي تركيبات فنولي و خصوصيات آنتي اكسيداني شيره خرما

مقدمه و هدف: شيره خرما عمومي‌ترين فرآورده مشتق شده از خرما مي‌باشد. عصاره گيري با روش هاي معمول به زمان زياد، درجه حرارت بالا و حجم زيادي از حلال نياز دارد؛ لذا روش‌هاي نوين عصاره‌گيري جايگزين شده‌اند كه استفاده از امواج فراصوت يكي از اين روش‌هاست. اين روش نسبت به روش هاي متداول داراي راندمان بالاتر، كاهش زمان عصاره گيري و كاهش مصرف حلال مي باشد. هدف از اين مطالعه تأثير روش فراصوت بر روي محتواي تركيبات فنولي، خصوصيات آنتي‌اكسيداني و نيز بهينه‌سازي شرايط فركانس امواج اعمالي، زمان و دما براي استخراج عصاره با كيفيت بالاتر طبق معيارهاي مذكور بود. روش كار: براي آزمايشات، نمونه خرما واريته كبكاب انتخاب شد و از بازار تبريز خريداري گرديد. خرماها پس از هسته‌گيري و تبديل به قطعات كوچك‌ تر، در يخچال نگه‌داري شدند و سپس براي تهيه عصاره در هر مرحله از آزمايش از آن‌ها استفاده شد. طرح آزمايشي با استفاده از نرم‌افزار Design Expert بر مبناي روش RSM به دست آمد. اندازه‌گيري ميزان كل تركيبات فنولي با روش فولين سيوكالتيو و با طيف‌سنجي انجام شد و نتايج بر حسب ميلي‌گرم اسيد گاليك در گرم عصاره بيان شد. جهت بررسي ميزان ظرفيت آنتي‌اكسيداني تركيب گياهي مورد نظر، به دليل سهولت و سرعت، از راديكال پايدار دي‌پي‌پي‌اچ استفاده شد. يافته ها: نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه هر سه متغير مستقل شدت امواج فراصوت، دما و زمان بر ميزان تركيبات فنولي كل، ظرفيت آنتي‌اكسيداني در عصاره خرما اثر معني‌داري داشته‌اند. شرايط عملياتي بهينه شامل شدت امواج فراصوت 50 هرتز، دماي 98/68 درجه سانتي‌گراد و زمان 60 دقيقه بود. نتيجه گيري: استفاده از امواج فراصوت سبب افزايش ميزان تركيبات فنولي، ميزان ظرفيت آنتي اكسيداني عصاره استخراجي بهينه نسبت به نمونه شاهد گرديد و همچنين نمونه بهينه شده اختلاف معني‌داري از نظر خصوصيات مورد بررسي با نمونه شاهد دارد.