معرفي برخي گياهان دارويي موثر بر درد نوروپاتيك

چكيده مقدمه و هدف: درد نوروپاتيك بعد از آسيب اعصاب محيطي يا آسيب قسمتهايي از سيستم عصبي مركزي درگير در انتقال اطلاعات مربوط به درد اتفاق مي افتد، در واقع به دردي كه به دنبال آسيب ساختارهاي نوروني رخ ميدهد، درد نوروپاتيك ميگويند. درد نوروپاتيك يك بيماري پيچيده وناتوان كننده است. بسياري از افراد براي سال ها از درد رنج ميبرند و كيفيت زندگي را تحت تاثير قرار ميدهد. معمولاً تنها۴۰ تا۶۰درصد از افراد مبتلا به اين عارضه به تسكين نسبي مي‌رسند. مديريت درد نوروپاتيك چالش بر انگيز و استفاده از داروهاي معمولي يا افيوني عوارض جانبي مانند آتاكسي، تغييرات خلقي، لرزش، دوبيني، تكلم نامفهوم را به همراه دارد. از اين رو نياز به داروهاي مكمل و جايگزين و با هزينه كمتر براي درد نوروپاتيك وجود دارد كه محققان به گياهان دارويي روي آورده اند و براي تسكين درد نوروپاتيك مورد استفاده قرار ميدهند. هدف اين مطالعه معرفي برخي گياهان دارويي موثر بر نوروپاتيك ميباشد. مواد و روش كار: با به كار بردن واژگان كليدي Neuropathic pain و Herbal medicine در پايگاه هاي علمي معتبر pubmed، Google Scholar،Elsevier بدون محدوديت زماني تعداد۶۶ مقاله مرتبط مورد بررسي قرار گرفت و گياهان دارويي كه رايج و اثر بخشي داشتند، بطور اجمالي معرفي شدند. يافته ها: مطالعات نشان دادند كه درد ايجاد شده به دنبال آسيب عصب محيطي و مركزي است. درد تا حدودي توسط فعاليت خود به خودي در سلولهاي گانگليون ريشه پشتي به وجود مي آيد. اين فعاليت ممكن است ناشي از تنظيم افزايشي كانالهاي سديمي باشد. در بعضي از موارد، درد به وسيله فعاليت سيستم سمپاتيكي ادامه مي يابد زيرا مسدود شدن عصب سمپاتيك، درد را تسكين ميدهد. ممكن است آكسونهاي گانگليوني سمپاتيكي آسيب ديده جوانه زده و وارد گانگليون ريشه پشتي شوند و همزمان با جوانه زدن آكسونهاي سمپاتيكي، تنظيم افزايشي گيرنده هاي آدرنرژيكي نيز در نورونهاي آوران به وجود آيد. از اين رو گياهان دارويي زيادي براي تسكين درد با توجه به مكانيسم درد نوروپاتيك مورد مطالعه قرار گرفته شده و اثرات آنها بررسي شده است. از اين رو گياهان دارويي موثري مانند شاهانه، آشواگاندا، خيار چنبر، زعفران، گياه حنا، پنجه شيطان و ... براي تسكين درد با توجه به مكانيسم درد اثرات آنها بررسي شده است. نتيجه گيري: مطالعه حاضر نشان ميدهد داروهاي گياهي گزينه‌هاي مناسبي براي تسكين و مديريت درد نوروپاتيك ميباشند. بيشترين مسيرهاي درگير در اثرات ضد درد داروهاي گياهي شامل آثار آنتي اكسيداني، ضد التهابي، ضد آپوپتوزي، محافظت عصبي و اثرات بازدارنده كلسيم است.