بررسي مسموميت استنشاقي دانش آموزان در زمستان 1401 در مدارس ايران و نقش محوري مركز اطلاع رساني داروها و سموم در جلوگيري از اضطراب و رسيدگي صحيح به بيماران

چكيده مقدمه و هدف: در زمستان 1401 هجري شمسي به دنبال ادعاي استشمام بوي نامطبوع، شاهد مشكلات (جسمي و روحي) به ويژه تنگي نفس و سرفه و اضطراب در جمعي از دانش‌آموزان مدارس دخترانه ايران بوديم. در اين زمان منابع غير موثق اظهارات ضد و نقيض بيان مي كردند كه باعث رعب و وحشت در جامعه شده بود. روش كار: در پي ارجاع بيماران به مراكز درماني كه از شهر قم آغاز و به شهرهاي ديگر سرايت كرد، كادر درماني اعم از پزشكان و متخصصان علوم آزمايشگاهي و مركز اطلاع رساني داروها و سموم نقش بسزايي در تشخيص و مديريت درمان داشتند. در اين ميان شايعات و اظهارنظرهاي افراد غيرمسئول و ناآگاه منجر به بروز مشكلات عديده اي از جمله اضطراب در تعدادي از بيماران شده بود. آنچه در صورت تكرار موارد مشابه ضروري به نظر مي رسد، كارشناسان علوم آزمايشگاهي و به ويژه سم شناسي آمادگي لازم را داشته باشيد تا سريعاً در محل استشمام حضور يافته و نمونه هاي لازم را از محيط فوق گرفته و سپس از هواي تنفسي بيماران نمونه برداري كنند. بررسي ساير نشانگرها در هواي تنفسي، خون، ادرار و بررسي اشياء غير بيولوژيكي احتمالي نيز در صحنه نياز ميباشد. در اين زمان تعامل مداوم بين مركز اطلاع رساني دارو و سموم و اطلاع از جديدترين يافته ها ضروري بنظر ميرسد. يافته ها: برخي از نتايج آزمايشگاهي با كلينيك بيمار مطابقت نداشت، به عنوان مثال نتيجه كولين استراز سرم در چند بيمار كم بود، اما علائم باليني مسموميت با ارگانوفسفره يا كاربامات نداشتند. همانطور كه در مراجع سم شناسي ذكر شده است. تعداد كمي از افراد داراي كمبود ژنتيكي آنزيم كولين استراز هستند. قند خون يكي از مراجعين بالا بود و برخي افراد غير متخصص آن را مربوط به سم مي‌دانستند كه در پيگيري‌هاي بعدي ديابت نهفته بيمار مشخص شد . در اين حالت نيز ضروريست، پرسنل مقيم درمركز اطلاع رساني با پزشكان و ساير افراد تعامل كافي داشته باشند. نتيجه گيري: آنچه از اين مقاله ميتوان آموخت ، اينست كه تفسير نتايج آزمايشگاه با كلينيك منجر به ارتقاي سلامت عمومي و مراقبت جامعه خواهد شد. شايسته است ننايج نهايي توسط افراد خبره و داراي صلاحيت اعلام گردد. در صورت بروز موارد مشابه شايسته است بيماران و همراهان اطلاعات لازمه را از مركز اطلاع رساني داروها و سموم كه تحت نظر معاونت دارو و غذا ميباشد، اخذ نمايند و از توجه به شايعات افراد غيرخبره پرهيز نمايند.