مقايسه ايمني فيتواسترول هاي طبيعي با سنتتيك

مقدمه و هدف: فيتواسترول ها، استروئيدهايي هستند كه بيشترين بخش ماده غيرصابوني در ليپيدهاي گياهي را تشكيل مي دهند، در حالي كه ليپيد در جانوران به صورت كلسترول وجود دارد. در نتيجه، در غذاهاي كاربردي، مكمل‌ها و محصولات دارويي كه براي بهبود سلامت انسان طراحي شده‌اند، استفاده مي‌شوند. مطالعات در رابطه با استفاده از اين تركيبات بيانگر كاهش سطح كلسترول و در پي آن پيشگيري از بيماري هاي قلبي- عروقي، اثرات آنتي اكسيداني، ضدالتهابي و ساير فعاليت هاي بيولوژيكي فيتواسترول ها است. اما طعم نامطلوب، نقطه ذوب بالا و حلاليت ضعيف اين تركيبات در روغن و آب، فراهمي زيستي Bioavailability و كاربرد عملي آنها در صنايع غذايي را محدود مي سازد و موجب تشكيل رسوبات مي شود. به همين علت، تلاش‌هايي براي بهبود خواص فيتواسترول‌هاي آزاد با اصلاح ساختاري انجام مي گيرد. روش كار: در راستاي اصلاح اين تركيبات براي دستيابي به خواص فيزيكوشيميايي مناسب تر، اصلاحاتي شيميايي، آنزيمي و يا فيزيكي (عمدتاً ريزپوشاني) نظير نانوحامل هاي مبتني بر پليمرهاي زيستي، سورفكتانت و ليپيد به كار گرفته مي شود. اگرچه هر دو تغيير شيميايي و فيزيكي مي توانند جذب و فراهمي زيستي را افزايش دهند، اما ايمني فيتواسترول هاي اصلاح شده نيز مسئله مهمي است. حلاليت روغني بالا و نقطه ذوب پايين تر فيتواسترول ها با استري و ترانس استري شدن به دست مي آيد كه طي اين پروسه و حتي پروسه هاي طبيعي نيز موجب اكسيداسيون فيتواسترول ها خواهد شد. يافته‌ها: اگرچه، استرهاي فيتوسترول به طور كلي بي خطر در نظر گرفته مي شوند، اما اكسيدهاي فيتوسترول كه ممكن است در طول سنتز استرها توليد شوند، در مطالعات بر روي مدل هاي حيواني داراي سميت بوده اند. از سوي ديگر سميت نانوحامل ها نيز خود بحث ديگري است كه به مطالعات بيشتري نياز دارد. حتي اكسيداسيون غير آنزيمي استرول ها نيز يك مكانيسم راديكال آزاد است كه مي تواند توسط عوامل متعددي مانند گرما، نور، هوا، آب و فلزات واسطه آغاز شود و توليد راديكال هاي مختلف كند. نتيجه‌گيري: باتوجه به نتايج بسياري از تحقيقات، افزودن فيتواسترول آزاد به شكل پودر به غذا، مي تواند بر فعاليت كاهش كلسترول تأثير جدي گذارد. بنابراين، مي توان نتيجه گرفت كه اصلاح فيتواسترول هاي براي بالا بردن حلاليت و فراهمي زيستي كه محصولات آن فيتواسترول هاي سنتتيك است، امري غيرضروري و در راستاي توليد اكسيد فيتواسترول و راديكال آزاد بوده و روش هاي ذكر شده عمدتا آسيب زا محسوب مي شوند.