سياق حكمراني و تحليل سياست در انديشه امام علي (ع)

در حال حاضر سابقه گذار از حكومت سنتي به مدرن و به تبع آن تغيير در شيوه حكومت‌داري و سياست‌گذاري در حوزه تمدني غرب حاكي از تأكيد بر نقش‌آفريني شهروندان در تصميم‌گيري‌هاي بخش عمومي است. به بيان ساده‌تر تجربه سكولار انسان غربي از حكومت‌داري با تأكيد بر يگانگي تجربه انسان و دوري از مفاهيم مذهبي، بعد از تجربيات ناگوار وي را به راهكاري مشاركتي با عنوان «حكمراني» و «حكمراني خوب» رهنمون ساخته است. فضايي كه در آن ذي‌نفعان غيررسمي نيز فرصت نقش‌آفريني هم‌عرض با بازيگران رسمي عرصه سياست‌گذاري را به دست مي‌آورند. اين در حالي است كه يكي از پايه‌هاي انديشه متعالي اسلام در حكومت‌داري رسيدگي به حقوق محرومان و دفاع از مظلومان‌ بوده است. در منطق امام علي (ع)، امام و حكمران امين و پاسبان حقوق مردم و مسئول در برابر آن‌ها است و هيچ‌گاه مقارن با تسلط و خودكامگي‌ نبوده‌ است. هدف مقاله پيشِ رو شناسايي‌ سياق حكمراني‌ خوب امام علي (ع) و ارائه دلالت‌هاي آن در عرصه تحليل سياست، به مثابه عرصه حضور شهروندان در شناخت و ارائه راهكار مسائل عمومي است. يافته‌ها حاكي از آن است كه نظرات و عملكرد امام علي (ع) رويكردي مبتني بر هستي‌شناسي و انسان‌شناسي اسلامي ارائه مي‌دهد كه رويكردي مشاركتي و متكي بر بعد عالي انسان در تحليل سياست را پيشِ رو مي‌نهد.