غذاي سالم، كافي و كيفي و تغذيه مطلوب از خصوصيات اصلي يك جامعه پيشرفته

جامعه پيشرفته شكل نخواهد گرفت مگر اينكه عوامل حفظ سلامت انسان‌هاي آن جامعه فراهم باشد. سلامت انسان‌ها شامل سلامت جسم، سلامت روان و سلامت اجتماعي- معنوي است كه اتفاق نمي‌افتد مگر اينكه عوامل تأمين كننده سلامت انسان فراهم باشد. در يك جامعه پيشرفته مسئولان منتظر نخواهند ماند تا عدم تأمين نيازهاي حفظ سلامت موجب گستردگي بيماري‌هاي مختلف شود و آنگاه سرمايه‌هاي انساني، اقتصادي و اجتماعي جامعه گرفتار رفع بيماري‌ها با هزينه‌هاي گزاف دارو، درمان، امكانات و تجهيزات بيمارستاني و غيره شود. براي تأمين سلامت آحاد جامعه، نياز به عوامل تأمين كننده سلامت جسماني و رواني انسان‌ها است كه بيش از هر چيز دستخوش نيازهاي غذايي سيستم‌هاي مختلف بدن است. يك الگو و رژيم غذائي خوب انتخاب شده، از نظر كمي، كيفي و خصوصيات تغذيه‌اي، زمينه‌ساز گرسنه نماندن افراد و حفظ ايمني بدن نسبت به بيماري‌هاي زيادي همچون ديابت، فشار خون، مشكلات قلبي عروقي، چاقي، افسردگي و ضعف در رشد مغز و اندام و ضريب هوشي و غيره مي‌شود. علي‌رغم اينكه متخصصان امر تغذيه، مصرف برخي از تركيبات را براي انسان مضر مي‌دانند، برخي از مصرف‌كنندگان متوجه عواقب بد ضعف كمي و كيفي و تغذيه‌اي مواد غذايي كه براي خوردن انتخاب مي‌كنند، نيستند. الگوي مصرف مواد غذايي كشور در شرايط فعلي تحت تأثير عوامل مختلف و نظارت ناكافي و عدم آموزش و نداشتن سبك زندگي مطلوب و ضعف مالي و ناآگاهي قشرهاي مختلف جامعه قرار دارد. الگوي غذايي فعلي سلامت بخش و تأمين‌كننده شرايط حفظ سلامت جامعه نيست و هماهنگي با پتانسيل‌هاي توليدات مواد غذايي در كشور را ندارد. تلفات زياد مواد غذايي در شرايطي كه مشكل منابع آب براي توليد وجود دارد، مصرف بيش از حد شكر و روغن و مواد نشاسته‌اي كه تركيبات كيفي و تغذيه‌اي و فيبر آنها جدا شده، مصرف بيش از حد نياز از تركيبات چاق‌كننده و عدم تأمين ريزمغذي‌هاي بدن در قشرهايي از جامعه از مشكلات فعلي است. نداشتن برنامه آموزش و ترويج براي مرسوم شدن سبك زندگي خوب و در نتيجه رواج فرهنگ غذايي تقليدي به جاي خردمحور و واردات با هزينه ارز زياد براي تأمين مواد غذايي كه نه تنها براي الگوي بهينه تغذيه ضروري نيست بلكه مضر است و ايمن نبودن و عدم اطمينان از سلامت تغذيه‌اي برخي از محصولات غذايي جامعه، نيز از مشكلات الگوي مصرف و سبك زندگي فعلي جامعه است. اين نوع الگوي مصرف در هيچ جامعه پيشرفته‌اي قابل پذيرش نيست و بديهي است كه در جامعه الگويي اسلامي ايراني قابل تحمل نخواهد بود. در اين مقاله به برخي از مشكلات الگوي مصرف غذا و سبك زندگي مرتبط با آن و عوامل مؤثر بر آن اشاره خواهد شد.