كليدواژه :
چشمه خواجه حسن , رباط خان , خراسان جنوبي , خاك نسوز
چكيده فارسي :
كانسار خاك نسوز چشمه خواجه حسن، در استان خراسان جنوبي، شهرستان طبس و در 16 كيلومتري شمال شرقي روستاي رباط خان قرار گرفته است. لايه هاي نسوز در داخل ماسه و شيل هاي كوارتزيتي با رنگ خاكستري تا سبز روشن واقع شده است. از نظر نحوه تشكيل كانسار، با توجه به عدم وجود كاني هاي هيدروترمالي از قبيل زئوليت، فلورين، رسوبي است و مشابه ساير كانسارهاي خاك صنعتي منطقه، در ژوراسيك تشكيل شده است. تركيب كاني شناسي كانسار مورد مطالعه از كوارتز، كائولينيت، ايليت و پيروفيليت (فاز اصلي) و مسكوويت، ارتوز، آلبيت (فاز فرعي) تشكيل شده است. طبق بررسي هاي شيميايي(XRF) از نمونه هاي برداشت شده، ماده معدني داراي اكسيد آلومينيوم با ميانگين 27.11 درصد ، اكسيد سيليسم با ميانگين 55.2 درصد، اكسيد پتاسيم با ميانگين 2.39 درصد و اكسيد آهن با ميانگين 1.46 درصد مي باشد. اين ماده معدني با توجه به ميزان اكسيد آهن كم، رنگ پخت نسبتا سفيد تا زرد روشن، درجه نسوزندگي مطلوب و جذب آب كم، در كارخانجات كاشي، سراميك و چيني و آجر نسوز مورد مصرف قرار مي گيرد.
چكيده لاتين :
Chashme Khajeh Hasan fire clay deposit is located in South Khorasan province, Tabas city, 16 km northeast of Robat Khan Village. Refractory layers are located inside sand and quartzite shales with gray to light green color. In terms of the formation of the deposit, due to the absence of hydrothermal minerals such as zeolite, fluorine, it is sedimentary and similar to other industrial soil deposits in the region, it was formed in the Jurassic. The mineralogical composition of the studied deposit consists of quartz, kaolinite, illite and pyrophyllite (main phase) and muscovite, orthose, albite (secondary phase). According to chemical analysis (XRF) of the collected samples, the mineral contains aluminum oxide with an average of 27.11%, silicon oxide with an average of 54.2%, potassium oxide with an average of 1.39% and iron oxide with an average of 1.46%. This mineral is used in tile, ceramic, porcelain and refractory brick factories due to its low iron oxide content, relatively white to light yellow firing color, favorable degree of fire resistance and low water absorption.
