كليدواژه :
حوضه‌ي آبريز , تغيير اقليم , مدل لارس , دبي ورودي به سد
چكيده فارسي :
منطقه‌ي مورد مطالعه شامل حوضه‌ي آبريز سدهاي لتيان، ماملو و كرج بوده كه در استان‌هاي تهران و البرز واقع شده است. در اين مطالعه تغييرات دما و بارش طي دوره 2080-2021 تحت سه سناريوي كم‌ترين (SSP1-1.9)، حدوسط (SSP2-4.5) و بيش‌ترين (SSP5-8.5) گرمايش كره‌ي زمين توسط مدل لارس بررسي شد. مدل لارس توسط داده‌هاي روزانه‌ي دما و بارش در 10 ايستگاه هواشناسي طي دوره 24 ساله‌ي مشاهداتي (2014-1991) واسنجي گرديد. جهت ارزيابي عملكرد مدل لارس، به اندازه‌ي 24 سال داده ي روزانه توسط مدل لارس توليد و سپس با مقادير مشاهداتي مقايسه گرديد. نتايج صحت‌سنجي نشان داد كه مدل به خوبي مي‌تواند داده‌هاي روزانه در هر ايستگاه را براي دوره مشاهداتي پيش‌بيني كند. سپس خروجي روزانه‌ي مجموعه مدل‌هاي CMIP6 در سه سناريو با استفاده از فاكتور تغييرات تدريجي (پنجره‌ي متحرك) اعمال شده به لارس در 10 ايستگاه ريزمقياس گرديد. نتايج اقليم نشان داد منطقه‌ي مورد مطالعه حدود 3/1-6/0، 22/2-8/1 و 5/2-32/2 درجه تحت سه سناريوي SSP1-1.9، SSP2-4.5 و SSP5-8.5 نسبت به دوره مشاهداتي گرم‌تر خواهد شد به‌طوري‌كه متوسط افزايش دما حدود 8/0، 1/2 و 4/2 درجه مي‌باشد. متوسط بارش در دوره مشاهداتي از 545 ميلي متر به 675 ميلي‌متر در سناريوي SSP1-1.9 افزايش، اما به 450 و491 ميلي‌متر در دو سناريوهاي SSP2-4.5 و SSP5-8.5 كاهش خواهد يافت كه بيانگر تغييرات بارش به اندازه‌ي 129+، 96- و54- ميلي‌متر مي‌باشد. پيش‌بيني دبي ورودي به سدها توسط مدل SWAT نشان داد كه دبي ورودي در سناريوي SSP1-1.9 افزايش اما در دو سناريوي ديگر (سناريوهاي گرم‌تر) كاهش خواهد يافت.
چكيده لاتين :
The study area, watersheds of Karaj, Latian and Mamlu dams, is located in Tehran and Alborz Provinces. This study evaluates future (2021-2080) precipitation and temperature under lowest (SSP1-1.9), moderate (SSP2-4.5) and warmest (SSP5-8.5) global warming scenarios using LARS-WG. The LARS-WG is calibrated using daily data at ten climatic stations during the 24-year (1991-2014) observation period. To validate the model, 24-year generated data using LARS-WG is compared to observed data at each station. Results indicated that the model simulates daily data well for each station. Finally, CMIP6’s daily data is downscaled to each climatic station using LARS-WG under transient change-factor approach (moving window). Results showed that the study area will warm by 0.6-1.3, 1.8-2.22 and 2.32-2.5 0C under SSP1-1.9, SSP2-4.5 and SSP5-8.5, respectively, leading to increased temperature by 0.8, 2.1 and 2.4 0C, respectively. Mean annual precipitation will change from 545 mm during the observation period to 675, 450 and 491 mm under SSP1-1.9, SSP2-4.5 and SSP5-8.5, respectively, resulting in precipitation anomalies by +129, -96 and -54 mm, respectively. Simulating river flow using SWAT reveals that inflow for all three dams will increase under SSP1-1.9 but reduces under warmer scenarios, i.e., SSP2-4.5 and SSP5-8.5.
