سياست خارجي، قدرت، امنيت ملي و منافع ملي

با توجه به ارتباط مستقيم سياست خارجي با امنيت و منافع ملي، نياز به دستيابي به اجماع داخلي پيرامون تعريف منافع ملي ضرورتي ترديدناپذير براي طراحي و اجراي بهينه سياست خارجي كشور است. در تعريف منافع ملي بايد درنظر داشت كه توجه به مؤلفه‌هاي مختلف امنيت و منافع ملي به شمول ابعاد مادي و معنايي قدرت ملي بايسته است و نبايد گرفتار دوگانه‌سازي‌ غيرعلمي منافع ملي و آرمان‌هاي انقلابي و يا انتخاب «دولت و يا آرمان» گرديد. منافع آرماني با در نظر گرفتن توان‌مندي‌ها و واقعيات مي‌توانند يكي از مؤلفه‌هاي اساسي قدرت ملي به شمار‌ آيند، مشروط بر اينكه به درستي تعريف شده و جايگاه آنها در نگاهي جامع‌نگر در كنار ساير ابعاد قدرت ملي ديده شود. از منظر قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران، نگاه متوازن به منافع و امنيت ملي مي‌بايست ابعاد نظامي، اقتصادي، اجتماعي، امنيتي و ديپلماتيك قدرت و منافع ملي را در كنارهم درنظر گرفته و در زمامداراني بهينه به شكلي برنامه‌ريزي و اجرا شود كه هيچيك از اين ستون‌هاي منافع ملي بر ديگر ستون‌ها چيره نشده و يا فداي ستون‌هاي ديگر نگردد.

Taking into account the direct relation between foreign policy and national security and national interests, it is imperative to reach national consensus about definition of national interests as a pre-requisite for the planning and execution of efficient foreign policy. In defining national interests, one should be cognizant of the material as well as ideational sources of national power, and should not be entrapped in the unscientific dichotomy between being “a state and a cause” or pursuing national interest versus revolutionary ideals. Ideational interests, within the context of national capabilities and global realities, can indeed contribute significantly to national power, provided that they are defined diligently and pursued along with other constituent elements of national interests within a holistic approach. From the perspective of the Constitution of the Islamic Republic of Iran, a holistic approach to national interests must take account of military, security, economic, social, and diplomatic foundations of national security. Good governance entails planning and execution of policy in a manner that would not lead to domination of one element over others or sacrifice of one for the sake of others.