تاثيرات منازعه روسيه-اوكراين بر آسياي مركزي: منافع ايران در دوره جنگ و پساجنگ

عصر جهاني‌‌شدن و در هم تنيدگي اقتصادي بازيگران جهاني باعث مي‌‌شود كه بحران‌‌هاي نظامي و ژئوپليتيك در يك منطقه به مناطق ديگر نيز تسري يابد. تهاجم روسيه به اوكراين و در مقابل تحريم‌هاي اقتصادي غرب عليه روسيه، آسياي مركزي را در موقعيتي نامطمئن قرار داده است، چراكه اين كشورها در حوزه‌هاي گوناگوني همچون زيرساخت‌هاي ترابري، تامين مواد غذايي، انرژي و مسائل اقتصادي و امنيتي به روسيه وابستگي دارند. اينك تمركز روسيه بر جنگ اوكراين و هزينه‌هايي كه اين جنگ بر دوش اين كشور گذاشته، فرصت‌هايي براي ديگر بازيگران منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي در آسياي مركزي فراهم كرده است. در چنين شرايطي اهميت ايران كه تاريخ و فرهنگ مشتركي با اين منطقه دارد نيز دوچندان شده است. ايران از زمان استقلال كشورهاي آسياي مركزي و قفقاز در همسايگي خود همواره به دنبال همكاري‌هاي دوجانبه، چندجانبه، و پيوندهاي منطقه‌اي بوده است. اين همكاري‌ها در بخش‌هايي همچون حمل‌ونقل، ترابري، و توسعه انرژي بوده كه با استقبال كشورهاي آسياي مركزي همراه شده است. هدف اين پژوهش بررسي تاثيرات آسياي مركزي از منازعه روسيه-اوكراين و منافع ايران در اين منطقه است. تجزيه و تحليل ما در اين پژوهش براساس نظريه‌هاي چند جانبه‌گرايي، منطقه‌گرايي، و سياست كشورهاي كوچك و بازيگران بزرگ واقع شده است.

The globalization era and the economic intertwining of world actors cause military and geopolitical crises in a region to spread to other regions. Russian invasion of Ukraine and Western economic sanctions against Russia have put Central Asia in an uncertain situation because these countries depend on Russia in several areas, such as transportation infrastructure, food supply, energy, and economic and security issues. Furthermore, Russia’s focus on the war in Ukraine and the costs that this war has put on the country have provided opportunities for regional and trans-regional actors in Central Asia. In such a situation, the importance of Iran, which has a shared history and culture with this region, has also increased. Since the independence of Central Asia and the South Caucasus countries in its neighborhood, Iran has always sought bilateral and multilateral cooperation and regional ties. These cooperations include the development of transportation and energy infrastructure, which were welcomed by the Central Asian countries. The research aims to investigate the impacts of the Russia-Ukraine conflict on Central Asia and Iran s interests in this region. Our analysis is based on the theories of multilateralism, regionalism, and the politics of small countries and large actors.