بررسي ترجمه‌ي متون ملي ـ فرهنگي فارسي به روسي و بالعكس با تكيه بر روش‌هاي ترجمه

فرهنگ قلب تپنده‌ي هر ملت است كه در نبض جاريِ زبان و گفتار نمايان شده، نوع نگرش مردمان جامعه به جهان هستي، باورها، سنت‌ها و رفتار اجتماعي‌شان را بازتاب داده و در بطن ادبيات شفاهي و در پي آن در ادبيات رسمي ملت‌ها ريشه مي‌دواند. زبان و فرهنگ تار و پود در هم تنيده‌ي ساختار هر جامعه هستند كه يكي بدون ديگري بي معنا است. از همين رو در ترجمه‌ي متون ملي ـ فرهنگي به هيچ وجه نمي‌توان فرهنگ زبان مبدأ و مقصد را ناديده گرفت. پژوهش پيش رو بر اساس روش توصيفي ـ تحليلي، بررسي تطبيقي، بهره‌گيري از منابع كتابخانه‌اي و نمونه‌گيري از مثل‌ها، كنايه‌ها و ضرب‌المثل‌ها در متون و مطالعات مختلف و بر اساس دسته بندي واقعيت‌هاي فرهنگي از نقطه نظر ورشاگين ـ كاستاماروف، زبانشناس‌هاي روس و طبقه بندي دابراوُلسكي، محقق روس در خصوص انواع ترجمه و معادل ضرب المثل‌ها به بررسي ترجمه‌ي عناصر ملي ـ فرهنگي فارسي به روسي و بالعكس مي‌پردازد. تعداد بسيار اندك پژوهش صورت گرفته در خصوص اين موضوع، ضرورت انجام اين تحقيق را قوت مي‌بخشد، چرا كه تا به حال پژوهش مستقلي در خصوص روش‌هاي ممكن در ترجمه‌ي عناصر ملي ـ فرهنگي در زبان‌هاي روسي و فارسي انجام نشده است. نگارندگان تحقيق حاضر در جواب به اين سؤال كه آيا تنها يك روش و رويكرد براي ترجمه‌ي چنين متوني مورد استفاده قرار مي‌گيرد يا خير به بررسي اين موضوع پرداخته و در بخش يافته‌ها با توجه به هدف نهفته در سؤال تحقيق به تحليل نمونه‌ها و عناصر فرهنگي و چگونگي برگردان آن‌ها مي‌پردازند. در نهايت، پيشنهادات، راهكارها و نيز روش‌هاي مختلف ترجمه‌ي عناصر ملي ـ فرهنگي را در نتيجه‌گيري ارائه مي‌دهند.‌ نتايج بدست آمده، پيشنهاداتي را در خصوص ترجمه‌ي عناصر ملي ـ فرهنگي در اختيار دانشجويان زبان روسي و در حقيقت مترجمان آينده مي‌گذارد تا در هنگام ترجمه‌ي چنين متوني حساسيت، تأمل و دقت بيشتري داشته باشند.