روش شناسي كتابسنجي: مروري بر پژوهش هاي كتابسنجي در گردشگري

در ساليان اخير پژوهش‌ در حوزه گردشگري به شكل قابل توجهي افزايش يافته است تا بتواند موضوعات و مشكلات روز در زمينه گردشگري را مورد بررسي قرار داده و راه‌حل‌هايي براي چالش‌هاي آن ارائه نمايد. به دنبال اين گسترش، اهميت مطالعات كتابسنجي نيز در طي ساليان گذشته در ادبيات گردشگري سراسر جهان بيش از گذشته شده است و توجه بسياري از پژوهشگران در دنيا را به خود جلب كرده است. هدف پژوهش حاضر استفاده از روش‌هاي كتابسنجي و مصورسازي براي بررسي بكارگيري روش‌هاي كتابسنجي در حوزه گردشگري مي‌باشد. در اين راستا پس از اعمال فيلترهاي مناسب، 543 مقاله از پايگاه Web of Science بازيابي و وارد فرآيند تحليل شد. بررسي داده‌هاي توصيفي نشان داد روند انتشار و استناددهي به مقالات اين حوزه از ابتدا تاكنون افزايشي بوده و در سال 2022 به اوج خود رسيده است. سپس برترين مقالات، پژوهشگران، مجلات، مؤسسات و كشورهاي فعال در حوزه مورد نظر براساس تعداد استناد صورت گرفته به آنان مشخص شدند. براين اساس تحليل شبكه اي پژوهش هاي گردشگري به عنوان پراستنادترين مقاله، پايداري به عنوان پراستنادترين مجله، كوزغلو پراستنادترين پژوهشگر، اسپانيا پراستنادترين كشور و دانشگاه كويينزلند به عنوان پراستنادترين مؤسسه شناسايي شدند. در گام بعد نيز با استفاده از نرم‌افزار VOS viewer دو تحليل هم‌تأليفي و هم‌آيندي واژگان براي بررسي همكاري‌ها و ساختارهاي موجود در حوزه مورد مطالعه انجام شد و نشان داد كشور اسپانيا و دانشگاه صنعتي پلي‌تكنيك هنگ‌كنگ پيشرو در هم‌تأليفي و همكاري بوده‌اند. يافته هاي تحليل هم آيندي نشان مي دهد كه هماهنگ با روند جهاني، پژوهش هاي گردشگري نيز در سالهاي اخير مباحث گردشگري هوشمند، كلان داده ها، هوش مصنوعي و توسعه پايدار را مد نظر قرار داده است.