تعيين حد بستر و حريم رودخانه راپچ در استان سيستان و بلوچستان با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافيايي و مدل HEC_RAS

سيل به دليل جريان‌هاي قوي كه به‌طور موقت مناطق سكونتي و زمين‌هاي كشاورزي را تهديد مي‌كند، پديده‌اي رايج در طبيعت است. سيل‌هاي بزرگ نه‌تنها خطرات جاني را به همراه دارند، بلكه خسارات اقتصادي عظيمي را به همراه مي‌آورند و باعث ايجاد احساس ناامني و ترس در ذهن مردم ساكن در مناطق سيلابي مي‌شوند. بررسي‌ها نشان مي‌دهد كه عامل اصلي افزايش خسارات ناشي از سيل، وجود زمين‌هاي سيل‌گير در نزديكي رودخانه است. در اين تحقيق از مدل هيدروليكي HEC_RAS و نرم‌افزار Arc_GIS براي تعيين حد بستر و حريم رودخانه در پايين‌دست رودخانه راپچ استفاده شد. به‌منظور شبيه‌سازي سيلاب از مدل هيدروليكي يك‌بعديHEC-RAS استفاده شد. همچنين پردازش داده‏هاي ژئومتري در محيط GIS توسط الحاقيهGeoRas -HEC انجام شد. با استفاده از نرم‏افزار HyfaRan با توزيع لوگ پيرسون تيپ 3، دبي اوج لحظه‏اي براي دوره‌هاي بازگشت مختلف محاسبه شد. دبي با دوره بازگشت 25 ساله در ايستگاه كارياني بالادست بازه مورد مطالعه به ميزان 6380 متر مكعب بر ثانيه به‌دست آمد كه نشان‌دهنده وضعيت سيلابي و بحراني منطقه مي‌باشد. نتايج به‌دست‌آمده از مدل نشان داد كه عدد فرود در كل بازه مورد شبيه‌سازي كمتر از 1 بوده كه نشان‌دهنده جريان زيربحراني در تمام مسير رودخانه مي‌باشد. همچنين با توجه به تنگ‌شدگي بسيار رودخانه در انتهاي مسير سرعت جريان و عمق جريان بيشتر مي‌شود. نتايج تعيين حريم بستر رودخانه در بازه مورد مطالعه با روش DSLRS به مقدار 20 متر از حد بستر به‌دست آمد.