مسمط هاي منوچهري از ديد جوازات عروضي و ديگر مسائل

Manochehri s monographs from the point of view of prosody and other issues

مسمط از قالب هاي شعر فارسي است كه منوچهري آن را ابداع كرده است. مسمط هاي او از ديد آمدن فاعلاش به جاي فعلاتن در آغاز مصراع و ابدال كه ابوالحسن نجفي آن ها را جوارات عروضي خوانده است و اختيار شاعري قلب ويژگي هاي خاص دارد كه اين مقاله آن ها را بررسي كرده است، مسائل ديگر عروضي را كه درباره مسمط هاي منوچهري در اين مقاله آمدند مي توان اين گونه بر شمرد: گاه اختلاف قرائت، حذف «و» ربط يا عطف (كه احتمالاً در نسخه هاي خطي چنين است) و حذف همزه موجب پيدايش اختيار شاعري ابدال مي گردد. هم چنين گاه مي توان در وسط مصرع بين دو جمله «و» اضافه كرد، بدون اين كه وزن مخدوش شود. (به گمان بسيار در نسخه هاي خطي اين چنين است) چندين مصراع از ديد وزن عروضي داراي ايراد هستند كه شكل صحيح آن ها بيان شد. بعضي از مصراع هاي منوچهري نشان مي دهد كه قاعده هايي كه بعدها عروضيان وضع كردند، ناقص است.