فرانقش هاي انديشگاني در سه داستان از هفت پيكر نظامي

Trans-thought roles in three stories of Haft Paykar- e Nezami

زبان‌شناسي نقش‌گراي نظام‌مند هليدي، مهم ترين ابزار، براي شناسايي و تبيين روابط معنايي به كار رفته در يك متن است. هليدي، اصطلاح «فرا نقش» را براي سه لاية معنايي انديشگاني، بينافردي و متني آراي خويش به كار برده است؛ اين اصطلاح، با نظام زبان سازگار است و مي تواند آن سه لايه معنايي را با بافت موقعّيت پيوند بزند ونيز در كار انتقال معنا، موثّر قلمداد شود. فرانقش هاي انديشگاني، يكي از مولفه هاي مهم در زبان شناسي نقش گراي نظام مند هليدي است كه به وسيلة آن مي توان به بررسي سبكي فعل هاي به كار رفته در يك متن پرداخت. فرانقش هاي انديشگاني، بازتاب دهندة جهان درون و برون و تجربه هاي شاعران و نويسندگان مختلف است كه موجب توليد نظام معنايي در ذهن و سپس گزاره هاي زباني مي شوند و پس از آن مي توان به مفهوم سازي در متن پرداخت. از اين رو، درصدد هستيم تا با روش توصيفي – تحليلي، مسئلة انواع فرانقش هاي انديشگاني را در 3 داستان آغازين هفت پيكر مورد بررسي قرار دهيم. نتايج تحقيق بيانگر آن است كه فرايندهاي مادي، پر بسامدترين و فرايندهاي رفتاري، كم بسامدترين فرايندهاي به كار رفته در اين 3 داستان است. فراواني فرايند مادي مبيّن محسوس و ملموس بودن تصاوير به كار رفته در هفت پيكر است. سپس فرايندهاي رابطه اي، ذهني، كلامي، وجودي و رفتاري به ترتيب پربسامدترين وكم بسامدترين فعل هاي به كار رفته در اين 3 داستان هستند.