نقش الگوي كشت در مديريت مصرف آب كشاورزي

در ايران به دلايل مختلف مانند برداشت بيرويه از منابع آب در دسترس، بهره برداري نامناسب از سفره هاي آب زيرزميني، بي توجهي به اصول مرتبط با حفاظت منابع آب و خاك، رشد صنعت و توسعه شهرنشيني، عدم توجه به الكوي هر منطقه مبتني بر منابع آب موجود و بروز پديده خشكسالي، عرضه آب نتوانسته است پاسخگوي تقاضاي فزاينده آن باشد. از اين رو پايداري منابع آب كشور بيش از هر چيز تحت تأثير بهرهبرداري از منابع آب در بخش كشاورزي قرار مي گيرد. محدوديت منابع آبي، رشد سريع جمعيت و نياز به توليد بيشتر، سبب شده كه بخش كشاورزي، نسبت به ساير بخشهاي مصرف كننده آب، تقاضاي بيشتري جهت مصرف آب داشته باشد. بنابراين، مهمترين چالش بخش كشاورزي در شرايط كنوني چگونگي افزايش توليد در ازاي مصرف كمتر آب است. يكي از عوامل مؤثر در پايداري منابع آب انجام عمليات زراعي مناسب در مزرعه است. استفاده از ارقام گياهي مقاوم به كم آبي، كاشت محصولاتي كه آب كمتري نياز دارند از جمله متغيرهاي اساسي براي شكلگيري اين عامل هستند. هر يك از اين متغيرها خود به تنهايي مي توانند در كنترل مصرف و مديريت بهينه آب در مزرعه كمك نمايند. لذا كمبود منابع آب، علاوه بر كند كردن روند توسعه كشاورزي، باعث زيانهايي نيز در آبنده خواهد شد. پيادهسازي نظام بهره-روي آب كشاورزي با تأكيد بر پايداري منابع آب كشور، يكي از راهكارهاي توصيه شده مي باشد. طراحي و اجراي الگوي بهينه كشت از جمله روشهايي است كه در بسياري از كشورهاي جهان بكار گرفته شده و به كمك ان بسياري از مشكلات توليد محصولات زراعي، باغي و مرتعي نيز مرتفع شده است. انتخاب الگوي كشت متناسب با وضعيت منابع آب و خاك و شرايط اقليمي اولين و مهمترين گام در دستيابي به كشاورزي پايدار و تأمين امنيت غذايي جامعه مي باشد كه در اين مطالعه به بررسي آن پرداخته شده است.