ثأثير مصرف و قيمت انرژي بر روي درآمد ماليات هاي زيست محيطي

The effect of price and energy consumption on the income of environmental taxes

آلودگي زيست محيطي يكي از محصولات نامطلوب انقلاب صنعتي است كه مصرف بي رويه انرژي هاي فسيلي يكي از مهمترين دلائل آن است. اقتصاددانان همواره تلاش كرده‌اند تا ضمن تبيين دلائل اين مسئله روش هايي را براي حل اين مشكل ارائه نمايند. با توجه به اين كه ميزان مصرف انرژي در ايران چندين برابر ميانگين مصرفي در جهان است و اين اضافه مصرف تبعات زيست محيطي زيان باري را به دنبال دارد اين مقاله با استفاده از داده هاي فصلي (1399 - 1380) و الگوي حداقل مربعات معمولي (OLS) به بررسي رابطه ي بين مصرف داخلي انرژي و قيمت انرژي «شامل فرآورده هاي نفتي، گاز طبيعي و قيمت نفت خام» با درآمد حاصل از ماليات هاي زيست محيطي مرتبط با انرژي «شامل درآمد حاصل از ماليات هاي زيست محيطي فرآورده هاي نفتي» پرداخته است. نتايج نشان داد كه اگر مصرف تجمعي داخلي فرآورده هاي نفتي به ميزان يك درصد افزايش يابد، درآمد حاصل از ماليات زيست محيطي فرآورده هاي نفتي به ميزان (0.5) درصد افزايش خواهد يافت كه اين تأثير منفي و معنادار است. همچنين اگر مصرف تجمعي داخلي فرآورده هاي نفتي به ميزان يك درصد كاهش يابد، درآمد حاصل از ماليات زيست محيطي فرآورده هاي نفتي به ميزان (0.01) درصد كاهش خواهد يافت كه اين تأثير مثبت ولي معنادار نيست. همچنين اگر مصرف تجمعي داخلي گاز طبيعي به ميزان يك درصد افزايش يابد، درآمد حاصل از ماليات زيست محيطي فرآورده هاي نفتي به ميزان (0.1/5) درصد افزايش خواهد يافت كه اين تأثير مثبت و معنادار است. از طرفي اگر مصرف تجمعي داخلي گاز طبيعي به ميزان يك درصد كاهش يابد، درآمد حاصل از ماليات زيست محيطي فرآورده هاي نفتي به ميزان (0.07) درصد كاهش خواهد يافت كه اين تأثير نيز مثبت و معنادار است. همچنين اگر قيمت تجمعي نفت خام به ميزان يك درصد افزايش يابد، درآمد حاصل از ماليات زيست محيطي فرآورده هاي نفتي به ميزان (1.24) درصد افزايش خواهد يافت كه اين تأثير مثبت و معنادار است. از طرفي در بلندمدت اگر قيمت تجمعي نفت خام به ميزان يك درصد كاهش يابد، درآمد حاصل از ماليات زيست محيطي فرآورده هاي نفتي به ميزان (0.3) درصد افزايش خواهد يافت كه اين تأثير منفي و معنادار است.