آثار زيست محيطي و اقتصادي فرآيند نمك‌زدائي و انتقال آب دريا

Environmental and economic effects of the process of desalination and transfer of sea water

امروزه موضوع شيرين‌سازي آب اقيانوسها و درياها به دليل كمبود منابع آب شيرين در بسياري از مناطق خشك دنيا، مورد توجه اكثريت كشورهاي جهان قرار گرفته است. ايران به دليل قرار گرفتن در زمره كشورهاي خشك دنيا و نيز دسترسي به منابع آب‌شور خليج فارس در جنوب و درياي خزر در شمال، از پتانسيل خوبي در اين زمينه برخوردار است. با توجه به چالش‌هاي موجود در تأمين منابع آب در مناطق مركزي ايران، پروژه‌هاي انتقال و شيرين‌سازي آب دريا به عنوان يك راهكار مطرح شده‌اند. در اين مقاله به بررسي روش‌هاي شيرين‌سازي آب دريا و آثار آن بر اقتصاد و محيط زيست مي‌پردازيم. اين روش‌ها به دو دسته تقسيم مي‌شوند. روش جدا سازي آب از محلول است كه خود شامل روش انجماد كه به صورت تشكيل هيدرات، انجماد مستقيم و غير مستقيم است. نوع ديگر اين روش اسمز معكوس، استخراج حلال و روش تبخير و ميعان است كه شامل تراكم بخار، خورشيدي و تبخير ناگهاني (MSF) و چندمرحلهاي (MED) است. نوع ديگر شيرين‌سازي به صورت جداسازي نمك از محلول است كه خود شامل روش‌هاي تبادل يوني و الكترودياليز است. نتايج حاصل از اين تحقيق حاكي از آن است كه پروژه‌هاي شيرين‌سازي آب دريا مي‌توانند منجر به افزايش تأمين آب براي كشاورزي، صنعت، و مصارف شهري شوند. اين افزايش در تأمين منابع آب مي‌تواند به رشد اقتصادي و اشتغال‌زايي در مناطق مركزي ايران منجر شود. پروژه‌هاي انتقال و شيرين‌سازي آب دريا با به‌كارگيري روش‌هاي نوين مي‌توانند گام مثبتي در جهت تأمين منابع آب در مناطق مركزي ايران باشند. با توجه به آثار اقتصادي و زيست محيطي، انتخاب روش‌هاي بهينه و اجراي مديريت بهينه امري اساسي است.

Nowadays, the issue of desalination of oceans and seas due to the lack of fresh water resources in many arid regions of the world has attracted the attention of the majority of countries in the world. Iran has a good potential in this field due to being among the dry countries of the world and also having access to the Persian Gulf in the south and the Caspian Sea in the north. Considering the challenges in providing water resources in the central regions of Iran, seawater transfer and desalination projects have been proposed as a solution. In this paper, we examine the methods of desalination of sea water and its effects on the economy and the environment. These methods are divided into two categories. It is the method of separating water from the solution, which includes the freezing method in the form of hydrate formation, direct and indirect freezing. Another type of this method is reverse osmosis, solvent extraction and evaporation and condensation method, which includes steam condensation, solar and flash evaporation (MSF) and multi-stage (MED). Another type of sweetening is the separation of salt from the solution, which includes ion exchange and electrodialysis methods. The results of this research indicate that seawater desalination projects can lead to an increase in water supply for agriculture, industry, and urban use. This increase in the supply of water resources can lead to economic growth and job creation in the central regions of Iran. Seawater transfer and desalination projects using modern methods can be a positive step towards providing water resources in the central regions of Iran. Considering the economic and environmental effects, it is essential to choose optimal methods and implement optimal management.