ارزيابي استراتژيك محيط زيست طرح جامع مسكن (1393- 1405)

ارزيابي استراتژيك محيط زيست به عنوان يك ابزار پشتيباني كننده تصميم گيري در حوزه هاي بخشي و كالبدي، از قابليت ها و توانمندي-هاي ويژه اي برخوردار است، تحليل ويژگي ها و روند برنامه ريزي استراتژيك در بخش مسكن كشور و تأثيرات بالقوه و بالفعل نتايج اجراي سياست هاي استراتژيك بخش مذكور بر محيط زيست، ضرورت بهره مندي از اين رويكرد نوين و مؤثر را ايجاب مي كند. در اين پژوهش به بررسي و بازنگري طرح جامع مسكن (1393- 1405) بر اساس ارزيابي استراتژيك محيط زيست پرداخته شد. از آنجا كه به هنگام تدوين اين طرح به مسائل محيط زيستي به طور منسجم پرداخته نشده بود و در واقع به واسطه عدم الزام ارزيابي راهبردي محيط زيست در ايران، اين طرح بدون ملاحظات راهبردي محيط زيست تهيه گرديده بود، ابتدا اهداف طرح بر اساس اصول ارزيابي راهبردي محيط زيست (SEA) بازنگري شد و آلترناتيوهايي جهت رسيدن به هدف موردنظر انتخاب گرديد. گزينه هاي استفاده از مصالح بومي و در دسترس، طراحي در جهت هماهنگي ساختمان با چشم انداز اطراف و بازيافت زباله براي حفظ محيط زيست و صرفه جويي اقتصادي، استفاده از مصالحي كه نياز كمتري به نگهداري دارند، طراحي كارآمد ساختمان از نظر انرژي به عنوان آلترناتيوهاي برتر انتخاب شد. همچنين اقداماتي در جهت كاهش اثرات از جمله ملاحظات مربوط به حساسيت هاي محيطي، ملاحظات مربوط به حفاظت كيفي منابع آب و مخاطرات آلودگي آب و كنترل آن، ملاحظات مربوط به پتانسيل هاي بالقوه و بالفعل آلودگي و ملاحظات مربوط به تسهيلات و تأسيسات مديريت پسماند قابل تعميم در سناريوهاي مختلف پيشنهاد شد. براساس يافته هاي اين تحقيق، حصول و تحقق شرايط پايداري كيفيت محيط زيستي و پايداري توسعه مسكن در ايران، مستلزم سياست گذاري و تصميم گيري كلان و استراتژيك در رابطه با استراتژي هاي مزبور در چارچوب روش شناسي SEA در مرحله قبل از پروژه ها (سياست ها، برنامه ها و طرح ها) و لزوما انجام مطالعات EIA در سطح پروژه ها مي باشد.