رابطه بين شبكه هاي اجتماعي و اثربخشي سازماني در ميان كاركنان اداره كل اوقاف و امور خيريه استان خوزستان

The relationship between social networks and organizational effectiveness among the employees of the General Department of Endowments and Charitable Affairs in Khuzestan province

اثربخشي سازماني به عنوان ميزاني تلقي مي شود كه يك سازمان تا چه حد به اهداف از پيش تعيين شده خود با مقدار معيني از منابع و وسايل دست مي يابد بدون اينكه فشار بي مورد بر اعضاي خود وارد شود. عوامل مختلفي در اين زمينه تاثيرگذار است كه اين پژوهش به بررسي نقش شبكه هاي اجتماعي در اثربخشي سازماني اداره كل اوقاف و امور خيريه استان خوزستان پرداخته است. روش كار: پژوهش حاضر مقطعي و بر اساس نحوه جمع آوري داده ها، همبستگي مي باشد جامعه پژوهش حاضر شامل كليه ي كاركنان شاغل در اداره كل اوقاف و امور خيريه استان خوزستان در سال 1400-1401 بوده اند كه شامل 128 نفر (118 مرد و 10 خانم) به روش نمونه گيري در دسترس انتخاب شدند. اين افراد مقياس شبكه اجتماعي لوبن (LSNS) (لوبن، 1988) براي سنجش ميزان استفاده از شبكه هاي اجتماعي و پرسشنامه هاي تعهد سازماني آلن و ماير (1990)، پرسش‌نامه محيط جانسونس و استيونس (2007)، پرسشنامه ي سلامت سازماني توسط هوي و همكاران (1966)، و پرسشنامه ي رضايت شغلي وار، كوك و وال (1979) را تكميل كردند. براي تجزيه و تحليل داده ها از روش هاي آماري شامل آمار توصيفي و ضريب همبستگي پيرسون در نرم‌افزار SPSS استفاده شده است. يافته ها: نتايج آمار استنباطي نشان داد كه بين اثربخشي سازماني و استفاده از شبكه هاي اجتماعي ارتباط معناداري وجود دارد (r=0.77, p 0.01). همچنين نتايج نشان داد كه بين نوآوري (r=0. 88, p 0.01)، تعهد سازماني (r=0.92, p 0.01)، رضايت شغلي (r=0.96, p 0.01)، روحيه (r=0.94, p 0.01) و اثربخشي سازماني رابطه ي معناداري وجود دارد. همبستگي بالاي رضايت شغلي كه شامل مولفه هاي دروني و بيروني مي باشد با اثربخشي سازماني جالب توجه است. همچنين رابطه ي معناداري بين نقش شبكه هاي اجتماعي و مولفه هاي اثربخشي مشاهده شده است. به اين ترتيب كه همبستگي شبكه ي اجتماعي با نوآوري(r=0.79, p 0.01)، تعهد سازماني (r=0.69, p 0.01)، رضايت شغلي(r=0.76, p 0.01)، و روحيه (r=0.80, p 0.01) بدست آمد كه نشانگر رابطه ي معنادار اين متغيرهاست.. بحث: نتايج اين پژوهش حاكي از آن است كه بين شبكه هاي اجتماعي و اثربخشي سازماني اداره كل اوقاف و امور خيريه خوزستان رابطه معناداري وجود دارد. ارتباط معنادار مولفه هاي اثربخشي سازماني و استفاده از شبكه هاي اجتماعي مي تواند بيانگر نقش اين شبكه ها در اثربخشي سازماني باشد. نتايج اين تحقيق مي تواند در پيشبرد اهداف سازماني اداره كل اوقاف و امور خيريه خوزستان و ديگر سازمان ها مفيد و كاربردي باشد.

Background and objective: Organizational effectiveness is considered as the extent to which an organization achieves its predetermined goals with a certain amount of resources and means without putting undue pressure on its members. Various factors are influential in this field, and this research examines the role of social networks in the organizational effectiveness of the General Department of Endowments and Charitable Affairs of Khuzestan province. Methodology: The current research is cross-sectional and based on the method of data collection, it is correlational. The population of the current research includes all employees working in the General Department of Endowments and Charitable Affairs of Khuzestan province in 1400-1401, which includes 128 people (118 men and 10 women) were selected by available sampling method. These people used the Luben Social Network Scale (LSNS) (Luben, 1988) to measure the use of social networks and the organizational commitment questionnaires of Allen and Mayer (1990), the school environment questionnaire of Johnsons and Stevens (2007), the organizational health questionnaire by Hoy et al. (1966), and completed the Var, Cook and Wall (1979) job satisfaction questionnaire. To analyze the data, statistical methods including descriptive statistics and Pearson s correlation coefficient were used in SPSS software. Findings: The results of inferential statistics showed that there is a significant relationship between organizational effectiveness and the use of social networks (r=0.77, p 0.01). Also, the results showed that between innovation (r=0.88, p 0.01), organizational commitment (r=0.92, p 0.01), job satisfaction (r=0.96, p 0.01), morale (r=0.94, p 0.01) and organizational effectiveness have a significant relationship. The high correlation of job satisfaction, which includes internal and external components, with organizational effectiveness is interesting. Also, a significant relationship between the role of social networks and the effectiveness components has been observed. In this way, the correlation of social network with innovation (r=0.79, p 0.01), organizational commitment (r=0.69, p 0.01), job satisfaction (r=0.76, p 0.01), and morale (r=0.80) , p 0.01) was obtained, which indicates a significant relationship between these variables. Discussion: The results of this research indicate that there is a significant relationship between social networks and the organizational effectiveness of the General Administration of Endowments and Charities in Khuzestan. The significant relationship between the components of organizational effectiveness and the use of social networks can indicate the role of these networks in organizational effectiveness. The results of this research can be useful and practical in advancing the organizational goals of the General Department of Awqaf and Charitable Affairs of Khuzestan and other organizations.